تعیین‌کننده‌های انتخاب نوع زایمان با استفاده ازنظریه رفتار برنامه‌ریزی‌شده

  تعیین‌کننده‌های انتخاب نوع زایمان با استفاده ازنظریه رفتار برنامه‌ریزی‌شده     فاطمه رحمتی نجارکلائی [1] ، طیبه اشراقی [2] *، نورالدین دو پیکر [3] ، امید زمانی [4]     تاریخ دریافت 12/08/1393 تاریخ پذیرش 18/10/1393     چکیده   پیش‌زمینه و هدف: با توجه به افزایش میزان سزارین در ایران به‌عنوان معضل بهداشتی و عوارض آن روی مرگ‌ومیر مادر این مطالعه باهدف بررسی پیش‌بینی انتخاب نوع زایمان با توجه به سازه‌های نظریه رفتار برنامه‌ریزی‌شده صورت پذیرفت.   مواد و روش کار: مطالعه حاضر به شیوه توصیفی – تحلیلی در نیمه دوم سال 1391 و نیمه اول سال 1392 بر روی 392 نفر از زنان باردار مراجعه‌کننده به کلینیک زنان بیمارستان‌های بقیه‌الله و نجمیه تهران، انجام گردید. ابزار گردآوری داده‌ها پرسشنامه‌ای بر مبنای متغیرهای نظریه رفتار برنامه‌ریزی شامل آگاهی، نگرش، کنترل رفتار درک‌شده، هنجار انتزاعی و قصد رفتاری بود. برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از نرم‌افزار آماری SPSS نسخه 16 و همچنین آزمون رگرسیون لجستیک استفاده شد.   یافته‌ها: میانگین سن مادران موردمطالعه 5/4±6/27 سال بود. از بین 392 مادر باردار موردبررسی، 218 نفر (58.1 درصد) زایمان طبیعی و 157 نفر (41.9 درصد) سزارین را انتخاب نموده بودند. هنجار انتزاعی از بین عوامل نظریه رفتار برنامه‌ریزی‌شده، بیشتر نوع انتخاب آگاهانه زنان باردار را پیش‌بینی می‌کند (74/49 (Wald= . از بین عوامل مؤثر در مراحل بعدی به ترتیب می‌توان از آگاهی، نگرش و کنترل رفتاری درک شده نام برد.   بحث و نتیجه‌گیری: هنجار انتزاعی (عامل اجتماعی) به‌عنوان مؤثرترین عامل در پیش‌بینی انتخاب نوع زایمان بود؛ بنابراین توصیه می‌گردد به‌موازات تنظیم برنامه آموزشی در جهت ارتقاء آگاهی و اصلاح نگرش زنان و دختران جوان جامعه در خصوص زایمان طبیعی، کادر تخصصی زایمان ازجمله متخصصین زنان و زایمان نیز از طریق ایجاد لوایح قانونی و پایش اجرای آن، جهت اشاعه زایمان طبیعی ترغیب شوند.   کلیدواژه‌ها: سزارین، زایمان طبیعی، قصد رفتاری     مجله دانشکده پرستاری و مامایی ارومیه، دوره دوازدهم، شماره دواز دهم ، پی‌درپی 65، اسفند 1393، ص 1070-1062     آدرس مکاتبه: تهران خیابان ملاصدرا، خیابان شیخ بهایی، دانشگاه علوم پزشکی بقیه آ... (عج)، پژوهشگاه، مرکز تحقیقات بهداشت نظامی، تلفن: 09354346881   Email: [email protected]   [1] استادیار، مرکز تحقیقات بهداشت نظامی، دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله (عج)، تهران، ایران.   [2] دانش آموخته کارشناسی ارشد گروه راهنمایی و مشاوره دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران. (نویسنده مسئول)   [3] کارشناس ارشد اقتصاد بهداشت، مرکز تحقیقات مدیریت سلامت، دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله (عج)، تهران، ایران .   [4] پزشک عمومی، دانشگاه علوم پزشکی کرمان، کرمان، ایران.