تعریف نگاری فعل و زبان شناسی شناختی: مطالعۀ موردی فعل افشاندن

author

Abstract:

مطالعات نظری زبانشناسی و تجربۀ عملی در فرهنگ‌نویسی، دو شاخۀ مستقل از بررسی‌های زبانی‌اندکه هرکدام با پرسش‌ها و مسائل خاص خود روبه‌رو هستند اما درحوزۀ «معنی‌شناسی واژگانی » کار زبان‌شناس و فرهنگ‌نویس بیشترین مرز مشترک را باهم دارند؛ و از این میان نیز بیشترین همگرائی درمبحث «چندمعنایی » به چشم می‌خورد. درپژوهش حاضر بررسی چندمعنایی برمقولۀ واژگانی «فعل» انجام‌شده و داده‌ها،که مشتمل بر حدود 500 جمله و عبارت می‌شوند، مربوط به فعل حرکتی «افشاندن» است. با نظر به اینکه «زبان‌شناسی شناختی» بحث‌های معناشناسی واژگانی را در مرکز مطالعات خود قرار داده، پژوهش حاضر به توصیف چند معنایی فعل «افشاندن» در چارچوب نظریۀ «معنا شناسی چارچوب» ، «شبکۀ واژگانی» و «دستور ساختی» که از نظریات موردتوجه در زبان‌شناسی شناختی هستند، می‌پردازد. در بررسی چندمعنائی فعل افشاندن به منظور ایجاد تفکیک‌های معنائی، به طرح دو پرسش پرداختیم: 1) مرز دو برش معنائی کجاست؟ 2) آیا بین معانی مختلف یک واژۀ چندمعنا ارتباط برقرار است و این موضوع چطور می‌تواند در فرهنگ‌نویسی مؤثر باشد؟ بر اساس نتایج این پژوهش مسئلۀ «هم‌معنایی» و «شمول معنایی» و وجود «شبکۀ معنایی» بین معناهای مختلف یک فعل چند معنا از جمله مباحث زبان‌شناسی‌شناختی است که درمرحلۀ «تفکیک معانی» از کار تعریف‌نگاری فعل و در پاسخ‌گوئی به پرسشهای پژوهش حاضر از اهمیت برخوردار هستند واگرتعریف‌نگار بتواند بیشتر از ابزار توصیفی که زبان‌شناسی و به‌خصوص شاخۀ شناختی در اختیار او قرار می‌دهد استفاده کند، کار او نظام‌مند‌تر و از خطاهای شخصی بیشتر دور می‌شود.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی چندمعنایی در زبان ترکی آذربایجانی در چارچوب معنی شناسی شناختی: فعل دیداری/ görmǝk / (دیدن)

هدف از تحقیق حاضر بررسی نقش استعاره در چندمعنایی فعل دیداری فعل دیداری/görmǝk / (تماشا کردن) در زبان ترکی آذربایجانی در چارچوب معنی‌شناسی شناختی است. این تحقیق توصیفی – اسنادی است و سعی شده تا معانی گوناگون فعل براساس رویکرد معنی‌شناسی شناختی ارائه دهد. جهت نیل به این هدف پیکره‌ی زبانی مورد استفاده در این پژوهش ترکیبی از پایگاه داده های زبان ترکی آذربایجانی از جمله فرهنگ‌های لغت، کتاب‌ها، مجلات...

full text

آسیب‌شناسی توصیف فعل مرکب در کتاب‌های دستور زبان فارسی (تعریف و اصطلاحات)

توصیف و بررسی فعل مرکب، بخش گسترده‌ای از پژوهش‌های زبان‌پژوهان (دستورنویسان و زبان‌شناسان) را دربرگرفته است؛ ولی گویا همچنان این موضوع در ابهام است. به‌نظر می‌رسد یکی از عوامل این ابهام، روش به‌کاررفته در پژوهش‌هاست. ازاین‌رو زمینۀ اصلی این بررسی توصیفی-تحلیلی، آسیب‌های پدیدآمده در روش پژوهش دربارۀ فعل مرکب است که در پنج بخش «تعریف، اصطلاحات، مثال‌ها، ملاک‌ها و دلایل» از کتب دستور زبان پژوهیدنی...

full text

ساخت فعل در زبان بلخی

ساخت فعل یکی از مهمترین مقوله‌های دستوری در زبانهای ایرانی است. مقایس? ساخت فعل در زبانها و گویشهای ایرانی می‌تواند بیانگر پیوند این زبانها و بستگی آنها به یک شاخ? زبانی، یعنی زبانهای ایرانی باستان باشد. بنابراین هدف از انجام این پژوهش، یکی بررسی چگونگی ساخت فعل در زبان بلخی و دیگر حصول به این نتیجه است که آیا ساخت فعل در این زبان با دیگر زبانهای ایرانی میانه از هماهنگی و ارتباط کافی برخوردار ...

full text

بررسی دیدگاه باطنی در مورد فعل ساده و فعل مرکب در زبان فارسی

گروهی از دستوریان و زبان‌شناسان براین باورند که فعل مرکب در زبان فارسی وجود ندارد. گروهی دیگر وجود آن را بدیهی دانسته و در مورد گونه‌های آن و شیوه‌های تشخیص آن بحث می‌کنند. بحث‌هایی نیز در مورد اینکه استفاده از کدام یک از این گونه‌های فعلی بهتر است، صورت می‌گیرد. هر کدام ازین صاحب نظران دلائل ویژه خود را اقامه می‌کنند. یکی از دیدگاه‌های شاخص در این زمینه، آرای محمدرضا باطنی است که در این مقاله ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 11  issue 32

pages  8- 8

publication date 2019-11-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023