تسلیحات کشتار جمعی در مقام مقابله به‌مثل از نظر فقه

Authors

  • سیدعلی محمد یثربی دانشیار، پردیس فارابی دانشگاه تهران، قم، ایران
Abstract:

تسلیحات کشتار جمعی شامل سلاح‌های هسته‌ای، میکروبی و بیولوژیک هستند. ویژگی مهم این تسلیحات، قدرت تخریب بسیار و تفکیک‌ناپذیری در اهداف است. فقها در بیان حکم اولیه به اتفاق به حرمت تولید و استفاده از این تسلیحات فتوا داده‌اند. از جمله عناوین ثانویه که تغیردهندۀ حکم خواهد بود، قاعده مقابله به‌مثل است. از دیگر عناوین ثانویه قاعدۀ ضرورت است که با پیدایش آن، تکلیف مربوط از عهدۀ مکلف برداشته می‌شود و نتیجۀ آن جواز ارتکاب فعل حرام است. آنچه از مبانی دینی و اسلامی استنباط می‌شود، آن است که استفاده از تسلیحات کشتارجمعی ذیل عناوین ثانویه نیز مجاز نیست. اگر هدف جنگ، تسلیم دشمن از طریق نبرد با نیروهای نظامی اوست، آسیب‌رسانی به کسانی که در جنگ مشارکتی ندارند، موجبات آسیب و تألم بی‌گناهان را فراهم خواهد آورد که امری بی‌فایده، غیرضروری و غیرانسانی محسوب می‌شود و تناسبی با ضرورت‌های نظامی نخواهد داشت. آنچه در کاربرد تسلیحات کشتارجمعی مشهود خواهد بود، کشتار مردم بی‌دفاع و تخریب اموال غیرنظامیان است که به دور از صحنۀ منازعه هستند و در حمایت حقوق اسلام قرار دارند، چرا که اصل تفکیک در اهداف، یکی از اصول مسلّم حاکم بر جهاد در اسلام محسوب می‌شود، به‌طوری که این اصل مورد اتفاق فقهای اسلام است. هدف از نگارش این مقاله، تبیین دیدگاه فقه امامیه در زمینۀ کاربرد تسلیحات کشتارجمعی ذیل عناوین ثانویه و در سایۀ قاعده ضرورت و مقابله به‌مثل است تا به این‌ترتیب علاوه بر پر کردن خلأ علمی در این امر، موضع اسلام در این موضوع روشن و از اظهارنظرهای بی‌اساس جلوگیری شود..

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

به‌کارگیری سلاح کشتار جمعی از منظر فقه و حقوق بین‌الملل

حفظ جان انسان‌ها از اهم مصالحی است که شارع و عقلا بدان اهتمام و توجه دارند. هر سلاحی که حفظ جان انسان‌ها را به خطر اندازد و موجب کشتار جمعی انسان‌ها شود، خطری برای امنیت جانی و مالی انسان‌ها محسوب شده و به‌کارگیری آن منع گردیده است. در این تحقیق با هدف روشن کردن مبانی و ادله حرمت به‌کارگیری سلاح کشتار جمعی در فقه و قوانین وضع شده در فضای بین‌المللی، حکم به‌کارگیری این سلاح در دو منبع مذکور به د...

full text

تحلیل متن و فرامتن فتوای مقام معظم رهبری در تحریم سلاح کشتار جمعی

فقه پویای اسلامی با نظرداشت نظام معرفتی برخاسته از دین قادر است برای زندگی معاصر احکام عقلانی صادر کند و میان «اصالت و معاصرت» وفاق افکند. از این رو، فقها می‌توانند نخست مسائل و موضوعات اجتماعی را تفسیر و تحلیل و سپس با استفاده از منابع فقهی پاسخی درخوری تهیه کنند. در این مسیر از عقل و نقل بهرة معتدلانه و نه افراطی و نه تفریطی برده می‌شود؛ چراکه تفسیر متحجرانه از دین و تبیین راکد و سنگ‌واره (و ...

full text

تحلیل متن و فرامتن فتوای مقام معظم رهبری در تحریم سلاح کشتار جمعی

فقه پویای اسلامی با نظرداشت نظام معرفتی برخاسته از دین قادر است برای زندگی معاصر احکام عقلانی صادر کند و میان «اصالت و معاصرت» وفاق افکند. از این رو، فقها می توانند نخست مسائل و موضوعات اجتماعی را تفسیر و تحلیل و سپس با استفاده از منابع فقهی پاسخی درخوری تهیه کنند. در این مسیر از عقل و نقل بهره معتدلانه و نه افراطی و نه تفریطی برده می شود؛ چراکه تفسیر متحجرانه از دین و تبیین راکد و سنگ واره (و ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 14  issue 4

pages  849- 884

publication date 2018-12-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023