تحول معنایی خانواده در اسناد قانون توسعة اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران

خانواده نهادی واسط میان فرد و جامعه است. نتیجة تحولات فردی در نهاد خانواده به جامعه منتقل می‌شود و افراد نیز متأثر از تحولات جامعه قرار می‌گیرند؛ از این‌رو خانواده عنصری ارزشمند برای جامعه است. چنانچه جامعه و دولت‌ها تحولات خانواده و اعضا را درنظر نداشته باشند و به سیاق تمایل نهادی به ثبات آن را نادیده بگیرند، یا خانواده به اهداف جامعه و دولت بی‌اعتنا بماند، این نهاد محل تعارض و اختلاف دولت‌ها و افراد خواهد بود. این پژوهش در پی ردیابی تصویر تحول معنایی خانواده در اسناد قانون توسعة اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ایران پس از انقلاب اسلامی است. یافته‌های این مطالعه نشان می‌دهد این اسناد با ایجاد نسخة خانوادة تراز، به‌نوعی ثبات در معنای خانواده اعتقاد دارند. به معنای دیگر تغییرات عینی و ذهنی خانواده و اعضای آن از منظر دولت‌ها مورد غفلت قرار گرفته است و آنان برنامه‌ها، خدمات و حمایت‌های خود را به خانوادة تراز مدنظر خود ارائه می‌دهند؛ از این‌رو می‌توان تحول معنایی خانواده در سیر تاریخی این اسناد را تمایل به ثبات تعبیر کرد. این پژوهش به شیوة کیفی و با استفاده از روش تحلیل محتوا به صورت‌بندی مضمونی نحوة شکل‌گیری این ثبات، با بررسی شش سند توسعه پرداخته است.