تحول قربانی از انسان به حیوان: نقطه عطفی در روند عقلانی‌شدن

author

Abstract:

قربانی‌کردن، از آیین‌ها و مناسک بسیار کهنی است که خاستگاه‌ اولیه آن را باید در نظام‌های اسطوره‌ای و جادوگرانه جست‌وجو کرد. این آیین با وجود عمومیت و رواج در بیشتر اقوام و ملل، یکسان نبوده و دست‌خوش تحولات فراوان شده است. یکی از مهم‌ترین تحولات، جایگزینی سوژه قربانی، یعنی قربانی‌شونده، از انسان به حیوان است. قربانیِ انسانی در برخی فرهنگ‌ها گزارش شده است. بر اساس تورات و برخی منابع تاریخی، این آیین در میان قوم یهود و سایر شاخه‌های نژاد سامی رواج گسترده‌ای داشته است. برخی محققان، رواج این آیین در قوم یهود را به دوران پس از خروج از مصر و استقرار در سرزمین کنعان و تأثیرپذیری آنها از کنعانیان مرتبط می‌دانند؛ هرچند دیانت اولیه موسی منزه از این اقدام خلاف طبیعت انسانی است و به نوعی بدعت و تحریف در آن دین به شمار می‌رود. مطالعه تورات و تاریخ دین یهود نشان می‌دهد که قربانی انسانی ریشه‌هایی عمیق‌تر در میان قوم سامی دارد و پیشینه آن را باید دست‌کم تا دوران ابراهیم ردیابی کرد. از این‌رو، ابراهیم بر اساس همین سنت و به امر خداوند اقدام به قربانی‌کردن فرزندش اسماعیل می‌کند که در نیمه راه و پس از سربلند بیرون‌آمدن از آزمون الاهی، خداوند وی را از ادامه کار منصرف و به قربانی‌کردن قوچ اشارت می‌کند. این جایگزین‌شدن حیوان به جای انسان به عنوان قربانی را می‌توان، مطابق با آرای ماکس وبر، نقطه عطفی در روند عقلانی‌شدن در تاریخ ادیان ابراهیمی دانست.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

پیکرگردانی «انسان ـ حیوان» و «حیوان ـ انسان» در فرهنگ افسانه های مردم ایران

چکیده یکی از بن­مایه ­های بسیار رایج در قصه­ های عامیانه­ ی ایران، پیکرگردانی «انسان ـ حیوان» و «حیوان ـ انسان» است که به سه صورت دیده می­ شود: تغییر هیأت، طلسم یا جادو و تجسد. در حالت تغییرهیأت فرد برای کمک به قهرمان داستان، درون­مایه­ هایی مانند وصلت با پسر یا دختر، کسب مال و ثروت، از بین بردن دشمن، جذب قهرمان داستان، جبران نیکی قهرمان، گریز از دست تعقیب کننده یا دشمن، گریز از غم و اندوه، پن...

full text

ملاحظات اخلاقی مربوط به پیوند عضو از حیوان به انسان

(xenotransplantation) کلمه ای یونانی است که به انتقال ارگان، بافت و سلول از گونه ای به گونه دیگر اطلاق می شود (حیوان به انسان). برخی از دلایل توجیه انتقال عضو از حیوان به انسان شامل محدود بودن اعضای انسانی قابل پیوند، انتظار طولانی مدت بیماران برای دریافت عضو انسانی و ایجاد آسیب های برگشت ناپذیر یا مرگ به دلیل تأخیر یا عدم دریافت عضو و نامحدود بودن اعضای حیوانات، می باشد. از دلایل عدم پذیرش انت...

full text

تحلیل گفتمان اخوان‌الصفا در قصه‌ی دادخواهی حیوان از انسان

تمدن اسلامی در قرن چهارم هجری در ابعاد مختلف فرهنگی وتمدنی در محلة شکوفایی خود قرار داشت به‌گونه‌ای که فعالیت‌های علمی، فلسفی و ادبی در مشرق اسلامی از رونق بسیاری برخوردار بود. از جمله‌ی این فعالیت‌ها ظهور گروه سرّی اخوان‌الصفا در بصره وبغداد که معتقد بودند باید  شریعت اسلامی را با فلسفه‌ی یونانی درهم آمیخت تا جهل وگمراهی که عارض شریعت شده، از آن پاک شود. آن‌ها دائرة المعارف بزرگی به وجود آورند ...

full text

واقع‏نگری، نقطه عطفی در روش اجتهادی محقق بهبهانی

از ویژگی‏های برجسته در روش اجتهادی وحید بهبهانی، واقع‏گرایی و اهتمام به شناخت موضوعات احکام و نقشی که این شناخت در دستیابی نزدیک‏تر به احکام شرع دارد، می‏باشد. محقق بهبهانی این ویژگی را با رویکردهای مختلف عقلی، حسّی، تاریخی، اجتماعی، عرفی و عقلایی، در سراسر مباحث فقهی خود نشان داده و آگاهی عمومی ایشان به موضوعات احکام، فضای صدور روایات، نیازها و الزامات اجتماعی احکام، آن را پررنگ ساخته است. این ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 3  issue 6

pages  65- 87

publication date 2016-03-17

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023