تحلیل کارکرد افتراقی جنسیتی آزمون سنجش توانش عمومی زبان دانشگاه تهران

آزمون سنجش توانش زبان دانشگاه تهران (UTEPT) آزمونی فراگیر و سرنوشت‌ساز برای تصمیم‌گیری در مورد پذیرش دانشجو در دوره‌های دکتری دانشگاه تهران می‌باشد که هر ساله بیش از 10000 داوطلب ورود به این دوره‌ها در آن شرکت می‌کنند. پژوهش حاضر مطالعه‌ای است جهت اعتباریابی این آزمون که در آن با استفاده از روش تحلیل آماری رگرسیون لجیستیک (LR)، که بر روی 6555 شرکت کننده در آزمون سال 1385 انجام گرفت، به شکلی نظام‌مند وجود کارکرد افتراقی (DIF) سؤال‌های آزمون بر اساس جنسیت شرکت‌کنندگان مورد بررسی قرار می‌گیرد. این عمل با استفاده فرمول تعیین معنادار بودن کارکرد افتراقی پرسش‌های آزمون انجام پذیرفت. پیرو آنچه که اخیراً در پیشینه این نوع تحلیل آماری مشاهده می‌شود، در مطالعة حاضر علاوه بر آزمون تعیین معناداری کارکرد افتراقی، آزمون دیگری نیز برای تعیین اندازه شاخص‌های آن بر اساس جنسیت امتحان‌دهندگان مورد استفاده قرار گرفت که عبارت است از مجذور R که برای تعیین اندازه رگرسیون لجیستیک کارکرد افتراقی به کار می‌رود. به منظور تفسیر نتایج حاصله از آن، در رویکردی مقایسه‌ای، هر دو الگو مورد استفاده قرار گرفت. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که 39 سؤال از 100 سؤال آزمون فوق‌الاشاره تفاوت معناداری را در مورد کارکرد سؤال برای شرکت‌کنندگان مرد یا زن نشان می‌دهد. با این حال، با در نظر گرفت بررسی‌های انجام شده در چهارچوب دو الگوی تفسیر اندازه‌گیری کارکرد افتراقی، این 39 سؤال در دسته‌بندی «قابل اغماض» قرار می‌گیرد. به این ترتیب، می‌توان گفت که آزمون UTEPT آزمونی عاری از کارکرد افتراقی جنسیتی است، اگر چه بخش درک مطلب این آزمون نیاز به بررسی‌های بیشتری دارد چرا که به نظر می‌رسد به طور کلی تمایل نسبی سؤال‌های این بخش بیشتر به سمت شرکت‌کنندگان مرد می‌باشد تا شرکت‌کنندگان زن.