تحلیل ژانر شطح بر اساس نظریه کنش گفتار

Authors

Abstract:

استفاده از نظریه‌های زبان‌شناسی در تحلیل آثار ادبی، هم می‌تواند جنبه‌های تازه‌ای از آثار ادبی را پیش روی ما آورد، هم می‌تواند افق‌های تازه‌ای را به روی چشم زبان‌شناسان بگشاید. این مقاله با چنین رویکردی به سراغ نظریه زبانی «کنش گفتار» رفته، آن را روی یکی از مشهورترین ژانرهای ادبی (شطحیات) پیاده می‌کند. در بخش نخست، سعی کردیم با اشاره به سیر تکوینی نظریه کنش گفتار، مبانی آن را توضیح دهیم؛ مبانی‌ای که پشتوانه نظری مقاله را تشکیل می‌دهد. سپس پیشینه استفاده از این نظریه را در تحلیل نوشتارها ذکر کرده‌ایم. آنگاه چهل مورد از شطحیات را براساسِ شرح شطحیات روزبهان بقلی شیرازی برگزیده، آن‌ها را در قالب طبقه‌بندی پنج‌گانه سرل جای داده‌ایم. این مقاله نخستین نوشتاری است که از نظریه «کنش گفتار» برای تحلیل آثار ادبی فارسی استفاده می‌کند و نشان می‌دهد که این نظریه قابلیت آن را دارد که در طبقه‌بندی و تحلیل نوشتارهای ادبی به‌کار گرفته شود

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تحلیل سخنرانی‌های حسن روحانی در مجمع عمومی سازمان ملل بر اساس نظریه کنش-گفتار: 2015 تا 2018

سخنرانی‌های رهبران در مجمع عمومی، عصاره‌ی کلی‌ترین و کلیدی‌ترین مواضع سیاسی بازیگران عرصه سیاست بین-الملل است و تحلیل زبان‌شناختیِ این متون می‌تواند حاوی نتایج پژوهشی ارزشمندی باشد. سخنرانی‌های حسن روحانی از 2015 تا 2018 موضوع مطالعه‌ی این پژوهش متکی بر نظریه کنش گفتار «جان سرل» قرار گرفته است. در پاسخ به این پرسش که الگوی کنش گفتاری سخنرانی‌های روحانی در مجمع عمومی چگونه بوده و چه پیوندی با زمی...

full text

تحلیل کاربردشناختی «قصیدة الأرض» محمود درویش با تکیه بر نظریه کنش گفتار

نظریه کنش گفتار از مقوله‌های بنیادین در حوزه کاربردشناسی زبان است که زبان را در نقشمندی کاربران و تحلیل معانی ثانوی کلام بر مبنای اطلاعات بافتی مورد بررسی قرار می‌دهد؛ در این شاخه علمی، نظریه کنش گفتار به عنوان مقوله‌ای در ارتباط زبان و عمل، به کشف زوایای پنهان کلام و اعمالی که بر پایه کارکرد زبان می‌توان انجام داد می‌پردازد. بدین منظور جستار حاضر درصدد است تا با روش توصیفی ـ تحلیلی، قصیده‌ای ا...

full text

تحلیل کاربردشناختی «قصیدة الأرض» محمود درویش با تکیه بر نظریه کنش گفتار

نظریه کنش گفتار از مقوله‌های بنیادین در حوزه کاربردشناسی زبان است که زبان را در نقشمندی کاربران و تحلیل معانی ثانوی کلام بر مبنای اطلاعات بافتی مورد بررسی قرار می‌دهد؛ در این شاخه علمی، نظریه کنش گفتار به عنوان مقوله‌ای در ارتباط زبان و عمل، به کشف زوایای پنهان کلام و اعمالی که بر پایه کارکرد زبان می‌توان انجام داد می‌پردازد. بدین منظور جستار حاضر درصدد است تا با روش توصیفی ـ تحلیلی، قصیده‌ای ا...

full text

تحلیل خطبه فدکیه بر اساس نظریه کنش گفتاری

خطبه فدکیه به عنوان یک ارتباط زبانی تحقق یافته در بافت و زمینه تاریخی مشخص، یکی از گفتمان های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی پس از رحلت پیامبر اعظم(ص) را تشکیل می دهد. یکی از روش های تحلیل این گونه متون، به عنوان بخشی از میراث دینی، استفاده از تحلیل کارگفتی و بررسی متن در چارچوب کنش گفتاری است. بر اساس این نظریه، گوینده که همواره در بافتی خاص سخن می گوید، هنگام سخن گفتن علاوه بر ادای کلمات و بر زبان ج...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 4  issue 6

pages  61- 80

publication date 2012-03-20

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023