تحلیل پوسته‌ای گروه فعلی در زبان فارسی بر پایة برنامة کمینه‌گرا

چامسکی[1] (1995) به پیروی از لارسن[2] (1988، 1990) تحلیل پوسته‌ای گروه فعلی[3] را در خصوص چگونگی اشتقاق نحوی ساخت‌های فعلی چند متممی مطرح کرده است. بر اساس این تحلیل، ترکیب سازه‌ای گروه فعلی از: (الف) گروه فعلی هسته‌ای درونی[4] با هستة فعل واژگانی[5] و (ب) گروه فعلی پوسته‌ای بیرونی[6] با هستة فعل سبک انتزاعی[7] و تعبیری سببی[8] یا عامل گری[9] تشکیل می‌شود. در این مقاله شیوة اشتقاق نحوی برخی از ساخت‌های فعلی زبان فارسی شامل گزاره‌های سببی، گزاره‌های دارای فعل متعدی دو مفعولی با متمم‌های گروهی و گزاره‌های دارای فعل متعدی دو مفعولی با بند متممی بر پایة تحلیل پوسته‌ای گروه فعلی مورد تجزیه و تحلیل قرار خواهد گرفت. تحلیل پوسته‌ای این دسته از گروه‌های فعلی نشان می‌دهد که اشتقاق این گونه ساخت‌های نحوی، ضمن تبعیت از فرضیة اعطای نقش معنایی یکسان[10]، تحت تأثیر دیگر اصول و عملیات نحوی مطرح در برنامة کمینه‌گرا از قبیل گزینش[11]، ادغام[12]، اصل هسته[13] و اصل ترکیب دوتایی[14] نیز قرار دارد و این ساخت‌های نحوی می‌توانند به عنوان فرافکنی‌های دو جزیی[15] متشکل از گروه فعلی هسته‌ای درونی و گروه فعلی پوسته‌ای بیرونی توجیه و بر اساس مبانی و اصول کمینه‌گرایی مشتق شوند. [1] N. Chomsky [2] R. Larson [3] VP shell analysis [4] inner VP core [5] lexical verb / V [6] outer vP shell [7] abstract light verb / v [8] causative [9] agentive [10] Uniform Theta Assignment Hypothesis /UTAH [11] select(ion) [12] merge(r) [13] head principle [14] binary principle [15] split projections