تحلیل و تبیین حیات پیشادنیای انسان در اندیشۀ نوصدرائیان؛ بررسی دیدگاه آیت‌الله جوادی آملی
Authors
Abstract:
حیات پیشادنیای انسان که بعضی آیات قرآن به آن اشاره و تعداد زیادی از روایات با تعبیر عالم ارواح و ذر بر آن تأکید کرده‌اند، به علت ارتباط وثیق با مسائل بنیادینی همچون سرشت و سرنوشت، معرفت فطری، جبر و اختیار، عدل الهی در نظام اندیشه دینی جایگاهی ویژه دارد. تأکید متون دینی و ابهامات و پیچیدگی‌های این مقطع از حیات انسان از سویی و تعارض ظاهر برخی نصوص این باب با یکدیگر و نیز تعارض با مبانی عقلی از سوی دیگر، موجب توجه و اهتمام متفکران در حوزه‌های مختلف به تبیین این موضوع شده است. برخلاف برخی اندیشمندان که با استناد به آیۀ 172 اعراف، موطن میثاق را عالم ذر دانسته‌اند، به نظر آیت‌الله جوادی آملی (دام‌ظله) از اندیشمندان مکتب نو صدرایی، موطن تعهد سپاری همان نشئۀ حس و دنیا است. ایشان در آثار خود با دو رویکرد، موطن میثاق را بر وحی و رسالت و نیز فطرت توحیدی تطبیق میدهد. به اعتقاد وی انسان دارای چهار مرتبه وجود مادی، مثالی، عقلی و الهی است و حضور پیشادنیای انسان همان وجود عقلی اوست. در این مقاله اندیشۀ ایشان با روش توصیفی-تحلیلی و با بررسی آثار و تألیفاتشان در این موضوع تبیین و تحلیل می‌شود.
similar resources
دیدگاه آیت‌الله جوادی آملی دربارۀ رابطة تکوینی انسان و قرآن
این پژوهش با روش توصیفی ـ تحلیلی، این فرضیه را در آثار آیت‌الله جوادی آملی بررسی می‌کند انسان تامّ و قرآن رابطۀ تکوینی دارند. آیت‌الله جوادی آملی معتقدند انسان تام و قرآن پیوندی اصیل و ذاتی دارند و انقطاعشان ناشی از کثرت در بستر عالم طبیعت است. دیدگاه ایشان چهار محور دارد: 1) قرآن، حقیقت ذومراتبی است که در قوس نزول، جامع همۀ مراتب عالم، یعنی مرتبۀ الهی، عقلی، مثالی، کتبی و لفظی شده است؛ 2) انسان...
full textشاخص‌های حکمرانی خوب در اندیشۀ سیاسی آیت‌الله جوادی آملی
حکمرانی خوب ازجمله نظریاتی است که به‌سرعت کانون توجه کشورهای پیشرفته و درحال توسعه جهان قرار گرفته است (تاریخچه)، موضوعی که انطباق آن با اندیشۀ سیاسی اندیشمندان شیعی بررسی نشده است (پیشینه)؛ بنابراین، شاخص‌های حکمرانی خوب در اندیشۀ آیت‌الله جوادی آملی نیز، مبهم باقی مانده است (مسئله). ازاین‌رو، با این پرسش که شاخص‌های حکمرانی خوب در اندیشۀ سیاسی جوادی آملی چیست؟ (سؤال) مواجهیم. به اعتقاد نویسن...
full textبررسی دیدگاه آیت‌الله جوادی آملی در مسئله «باید و هست»
فرا اخلاق به مبادی تصوری و تصدیقی علم اخلاق می‌پردازد و چهار مبحث ذیل را در برمی‌گیرد: معناشناسی اخلاق، معرفت شناسی اخلاق، هستی شناسی اخلاق و مباحث منطقی. یکی از موضوعات فرا اخلاقی، مباحث منطقی است که به استنتاج مفاهیم و گزاره‌های اخلاقی می‌پردازد؛ بنابراین، رابطه باید و هست در دیدگاه آیت‌الله جوادی آملی در زمره مباحث منطقی فرا اخلاق است که کمتر نوشته‌ای به آن پرداخته است. نویسنده در این مقاله ...
full textتحلیل انتقادی آرای منکران وجود اعجاز در داستان‌های قرآن با تاکید بر اندیشۀ آیت‌الله جوادی آملی
قرآن در بسیاری از سوره‌ها به نقل وقایعی از امت‌های گذشته می‌پردازد. وجوه گوناگونی از این داستان‌ها قابل بررسی است که یکی از مهم‌ترین آن‌ها اعجاز و امور خارق‌العاده‌ای است که در بستر نقل حوادث گوناگون مطمح نظر قرار گرفته است. برخی با تکیه بر تفسیری که علم از وقایع جهان پیرامون بشر ارایه می‌کند، به تاویل این داستان‌ها پرداخته‌اند. آن‌ها معتقدند بازخوانی امور خارق‌العاده در قصص قرآن با نظرداشت دست...
full textتحلیل رابطهٴ تربیت اخلاقی و جنسیت مبتنی بر انسان شناسی از دیدگاه آیت الله جوادی آملی
نظریهٴ عدالت گرای علامه جوادی آملی، در تقابل با نظریات رقیب (برابرانگاری و نابرابرانگاری افراطی) که به نفی مطلق یا اثبات مطلق تمایز گرایی جنسیتی در حوزهٴ تربیت اخلاقی می پردازد، از شاخصه ها و امتیازات چشمگیری برخوردار است. تحلیل مفهوم تربیت اخلاقی از منظر ایشان به نفی کلی تمایزگرایی منجر نمی شود. بررسی رابطهٴ جنسیت با هویت انسانی زن و مرد بر اساس مبانی انسان شناسی ایشان در هر سه رویکرد قرآنی، ...
full textهویّت بخشیِ دین به انسان از دیدگاه علامه جوادی آملی
شکل گیری هویّت هر فرد مرهون دو عنصر کلیدی شناختن خود و داشتن هدفی مشخّص است، که دو محورِ تحقیق در عرصۀ معرفت شناختی و غایت شناختی را بر انسان لازم میسازد. علامه جوادی آملی، ضمن ارائۀ تعریفی جامع از انسان بر مبنای دین به «حیّ متالّه»، به هویّت بخشیِ دین به انسان هم در عرصۀ معرفتشناختی به لحاظ شناختِ خود و هم در عرصۀ غایت شناختی پایبند است: در عرصۀ معرفتی، همان گونه که انسان در هستیِ خود فقر محض بوده، ...
full textMy Resources
Journal title
volume 9 issue 17
pages -
publication date 2020-08-22
By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.
Keywords
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023