تحلیل مکانی ـ فضایی بازارهای هفتگی روستایی بر مبنای نظام سلسله‌مراتب روستایی در شهرستان آق‌قلا

Authors

  • بهمن صحنه گروه جغرافیا دانشگاه گلستان، گلستان، ایران
Abstract:

بازارهای ادواری هفتگی از قدیم در شهرهای مختلف رواج داشته و یکی از مشخصه‌های اصلی شهرها شناخته می‌شده است. در چند دهة اخیر این بازارها که یکی از پدیده‌های نوظهور در جغرافیای اقتصادی و اجتماعی است، به‌سرعت در نقاط روستایی نیز برپامی‌شوند. با توجه به جایگاه مهم این بازارها در زندگی روستاییان، شناخت تحولات و روابط بین آن‌ها و نواحی روستایی پیرامونی، همچنین میزان انطباق آن با طرح‌های فرادست بسیار ضروری است. هدف از انجام تحقیق حاضر، شناخت بازارهای ادواری روستایی شهرستان آق‌قلا و تحلیل میزان انطباق مکان‌یابی آن‌ها با نظام سلسله‌مراتبی سکونتگاه‌های روستایی است. این تحقیق، توسعه‌ای ـ کاربردی و از حیث روش‌شناسی نیز اکتشافی و توصیفی ـ تحلیلی است. شیوة جمع‌آوری داده‌ها و اطلاعات پژوهش، اسنادی و میدانی و ابزار اصلی تحقیق، پرسش‌نامۀ محقق‌ساخته‌ای است که با توجه به وضعیت جامعه آماری در دو نوع خریداران - فروشندگان تهیه شد. تعداد 342 پرسش‌نامه، تکمیل و به کمک روش‌های آمار توصیفی و آمار استنباطی (آزمون‌های کای‌اسکوئر، من‌ویتنی) تجزیه و تحلیل شد.نتایج این تحقیق نشان می‌دهد بر اساس مدل‌های مختلف (کمترین فاصله، جمعیت و وزن‌دهی خدمات)، بازارهای هفتگی روستایی که در مراکز دهستان برپاشده‌اند با مراکز منظوم‌ها و مجموعه‌های روستایی انطباق بیشتری دارند و به دلیل توجه دولت و حجم جمعیت از شعاع عملکردی بیشتری برخوردارند؛ در مقابل، آن بازارهایی که در روستاهای عادی شکل گرفته‌اند و با مراکز حوزه‌های روستایی منطبقند، به سبب جمعیت کمتر، عملکرد ضعیف‌تری دارند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

نقش بازارهای هفتگی استان گیلان درتوسعه روستایی وزایش شهرهای جدید دراستان «مطالعه موردی: شهرستان صومعه سرا»*

اقتصاد وساختارهای اقتصادی درساخت،شکل دهی وتوسعه فضای زندگی انسانها عاملی تأثیر گذار و مهم به شمار می­آید. در نگرش های جغرافیایی روند تولید، حمل و نقل، مبادله، تغییر شکل و مصرف محصولات مورد نیاز انسانها، برخواسته میل، روان، باورها و رفتار آنان بسیار اهمیت دارد. بازارهای هفتگی از گذشته های دور تا کنون بعنوان مراکزی برای انجام مبادلات ضروری و مورد نیاز، به حیات خود ادامه داده­اند. شاید این ادعا که...

full text

تحلیل فضایی فقر روستایی در سکونتگاه‌های روستایی شهرستان پاکدشت با استفاده از روش‌های خودهمبستگی فضایی

فقر واقعیتی اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی سیاسی است که از دیرباز از بزرگ ترین مشکلات انسان بوده است و در حال حاضر نیز جامعه بشری، علی رغم تحولات بسیار عظیمی که در زمینه­های مختلف علوم روی داده،با آن روبرو می باشد. تحقیق حاضر از نوع کاربردی و رویکرد حاکم بر آن  در این پژوهش توصیفی­ و تحلیلی است و بر پایه مطالعات انجام­شده در این زمینه و تحلیل محتوی مبانی نظری و استخراج شاخص های تعدیل فقر از یک سو و ا...

full text

تحلیل نابرابری فضایی توسعة روستایی در شهرستان صحنه، استان کرمانشاه

نیل به عدالت و تعادل در نظام سکونتگاه‌های روستایی کشور مستلزم بررسی و شناخت منابع و امکانات این سکونتگاه‌ها است. تحلیل فضایی توسعه، نابرابری و میزان محرومیت نواحی مختلف و اولویت اقدامات را برای ارتقای سطح زندگی مشخص می‌کند. در پژوهش حاضر با بهره‌گیری از ۴۱ شاخص مختلف در ابعاد مختلف زیربنایی، اقتصادی، بهداشتی درمانی، فرهنگی - اجتماعی و خدماتی و به‌کارگیری آن‌ها در قالب الگو‌های موریس و تاکسونومی...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 6  issue 1

pages  103- 124

publication date 2016-04-20

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023