تحلیل مورفولوژیکی مجرای رودخانۀ زرینه ‏رود با استفاده از مدل رزگن

در این پژوهش مورفولوژیِ مجرایِ رودخانة زرینه‏رود با استفاده از مدل ژئومورفولوژیکی رزگن بررسی می‏‌شود. این پژوهش متکی بر نقشه‏های توپوگرافی مقیاس 1:2000 و کارهای میدانی است. زرینه‏رود در بازه‏های بالادست سد نوروزلو عمدتاً از نوع C رزگن است. این رودخانه از پایین‏دست شهر محمودآباد تا پایاب سد انحرافی نوروزلو به نمونه‏ای مشخص از رودخانه‏های نوع C4 با بستر گراولی و مورفولوژی حوضچه- خیزآب تبدیل می‏شود. بازه‏های نوع D، به صورت محلی، در مقاطعی دیده می‏شوند که فرسایش‏پذیری شدید مواد کناره و کنترل محدود پوشش گیاهی بستری عریض با نسبت‏های عرض به عمق بالا و پشته‏های نقطه‏ای فعال داخل مجرا به‌وجود آورده‏اند. بازه‏های نوع G و F در امتداد سد نوروزلو تا شهر میاندوآب در نتیجة دخالت‏های انسانی‌ـ به صورت برداشت بی‏رویة شن و ماسه و گودافتادگی بستر رودخانه‌ـ به‌وجود آمده‏اند. این روند، به صورت منقطع، در امتداد پایین‏دست ادامه می‏یابد و رودخانه به بازه‏ای در حال گذار از نوع C به نوع F تبدیل می‏شود. زرینه‏رود در بازة انتهایی به رودخانه‏های نوع E تبدیل می‏شود. دخالت‏های نسبتاً کمِ عامل انسانی و دشت سیلابیِ هموار و توسعه‏یافته باعث افزایش نسبتِ گودشدگی شده است. همچنین، چسبندگی بالای مواد کناره به مقادیر پایین نسبت عرض به عمق منجر شده است.