تحلیل مضامین و سمبل‌های سرو در شعر پارسی...
Authors
Abstract:
درخت به‌ویژه سرو در اساطیر ایران و بسیاری از تمدن‌های کهن مورد توجه بوده است. در اساطیر ایرانی سرو اهمیت بسیار دارد. آن را درختی ایرانی دانسته‌اند و نماد آیین زرتشت و گاه نماد اهورامزداست. با توجه به این زمینه اسطوره‌ای، در ادبیات و شعر نیز کاربرد فراوانی یافته و مضامین ادبی بسیاری از آن ساخته شده است. در این مقاله سعی شد بازتاب این درخت خوش‌اندام در ادبیات به‌ویژه شعرپارسی بررسی شود. هرچند مطالبی بسیار کوتاه و پراکنده در برخی فرهنگ‌های تخصصی و عمومی در این باره آمده است، ولی به گونه‌ای جامع که منتج به نتایجی معنی‌دار شود کاری صورت نگرفته است؛ بنابراین پس از فراهم‌آوردن مقدمات اسطوره‌ای، با انتخاب آثار چند شاعر از هر دوره شعر پارسی مضامین و تناسبات ساخته‌شده با واژه سرو بررسی شدو سرانجام به این نتیجه رسید که: سرو به سبب پیشینه اسطوره‌ای در شعر فارسی به عنوان نمادی مثبت کاربرد فراوانی یافته و نماد آزادی، خوش‌اندامی، بی‌تعلّقی و غیره شده است. ویژگیهای ظاهری این درخت دست‌مایه مضمون‌آفرینی شاعران فارسی شده، در تناسب با عناصر دیگر مانند نخل، میوه، گره، سایه، بلبل، قمری، مصراع، نی، موسیقی و غیره صور خیال و حسن تعلیل‌های رنگارنگی در شعر فارسی پدید آورده است. در سبک خراسانی و عراقی مضامین و صور خیالی که با سرو ساخته می‌شد کاملاً مثبت بوده است، ولی به‌تدریج مضامین منفی هم به‌ویژه در سبک هندی از آن آفریده شد که علت آن می‌تواند کم‌توجهی شاعران متأخر به جنبه‌های نمادین و اسطوره‌ای درخت سرو باشد.
similar resources
تطبیق مضامین عرفانی صحیفه سجادیه با شعر پارسی با نگاهی به برخی آرا ء کلامی
صحیفۀ سجادیه نتیجۀ نیایش‌ها و نجواهای امام سجاد (علیه‌السلام) با پروردگار است که در نهایت فصاحت و بلاغت نگاشته شده و بسیاری از مضامین آن همسو و هم جهت با تعالیم عرفا و شعرای ادب پارسی است. در این میان، تطبیق این همه پاکی و اخلاص و خضوع و خشوع با آراء برخی از متکلمان ظاهر بین، تفاوت نگاه عارفانه و عاشقانه را به خدا و هستی، با نگاه عاقلانه و گاه متحجرانه نشان می‌دهد. از طرفی برخی از شعرا که گاه خ...
full textتحلیل مقایسۀ مضامین برجستۀ شعر فرخی یزدی و عارف قزوینی
عارف قزوینی و فرخی یزدی دو تن از چهره‌های شعری دورة مشروطه‌اند که زندگی‌شان با حوادث و رخدادهای عصر خویش پیوند خورده است. آن‌ها با سلاح شعرشان علیه بیدادگری‌ها و ظلم و ستم‌های روزگار به مبارزه برمی‌‌خیزند. از همان آغاز، طرف‌داری و حمایت خود را از نهضت مشروطه اعلام و در سروده‌‌هایشان منعکس می‌‌کنند. بعد از استقرار مشروطیت نیز، به مبارزة خود با عوامل استبداد داخلی و استعمار خارجی ادامه می...
full textمضامین تعلیمی در شعر آیینی
چکیده شعر تعلیمی، پیشینه ای کهن در ادب فارسی دارد و شعر آیینی را یکی از گونههای آن است. این قسم از شعر در دهههای اخیر از رونق بیشتری برخوردار بوده است و آن را در میراث ادبی گذشته فارسی با عنوانهایی همچون ادبیات دینی، ادبیات مذهبی، ادبیات مناسبتی و مانند این ها میشناسیم. این مقاله می کوشد تا تعریف شعر آیینی، ویژگیهای چشمگیر این نوع شعر، درون مایه شعر آیینی از دیدگاه تعلیمی و اندیشه های تعلیمی در...
full textزمان آغاز شعر پارسی دری
زمان پیدایش شعر پارسی دری یکی از مهم‌ترین موضوعاتی است که همواره مورد توجه پژوهشگران گذشته و معاصر عرصۀ شعر و ادب فارسی بوده است. در کتاب‌های المعجم فی معاییر اشعار العجم شمس قیس رازی و لباب‌الالباب محمد عوفی، نخستین گویندۀ شعر فارسی (پارسی دری) بهرام گور دانسته شده است. از سخنان شمس قیس و محمد عوفی می‌توان دریافت که اولین کسی که سخن پارسی را منظوم کرده، از ادب عرب برخوردار بو...
full textمضامین تعلیمی در شعر آیینی
چکیده شعر تعلیمی، پیشینه ای کهن در ادب فارسی دارد و شعر آیینی را یکی از گونههای آن است. این قسم از شعر در دهههای اخیر از رونق بیشتری برخوردار بوده است و آن را در میراث ادبی گذشته فارسی با عنوانهایی همچون ادبیات دینی، ادبیات مذهبی، ادبیات مناسبتی و مانند این ها میشناسیم. این مقاله می کوشد تا تعریف شعر آیینی، ویژگیهای چشمگیر این نوع شعر، درون مایه شعر آیینی از دیدگاه تعلیمی و اندیشه های تعلیمی در...
full textMy Resources
Journal title
volume 2 issue 7
pages 101- 120
publication date 2018-02-20
By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.
Keywords
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023