تحلیل مبانی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران در پرتو هویت فرهنگی

Authors

Abstract:

نقش عوامل معنوی و نرم­افزاریِ قدرت در پیروزی انقلاب اسلامی ایران بسیار برجسته است. چنانچه این انقلاب با حداقل عنصر خشونت و بدون نقش حمایتگرایانه دو ابرقدرت عصر و با تکیه بر منابع هویتی- فرهنگی خویش به پیروزی دست یافت و مدل مردم­سالاری دینی به عنوان هویت فرهنگی این نظام مطرح شد. مدلی که دو گفتمان مسلطِ لیبرالیسم غربی و سوسیالیسم شرقی را به چالش اساسی کشاند. پرسش اصلی این مقاله این است که استمرار حیات و استواری مبانی امنیتی- راهبردی نظام جمهوری اسلامی ایران در عرصه بین‌المللی معلول چه عواملی بوده است؟ فرضیه مقاله بر این مبنا قرارگرفته است که «هویت فرهنگی نظام جمهوری اسلامی ایران» به عنوان مهم‌ترین مقوم راهبرد امنیتیِ واقع­گرا-عمل­گرای نظام ج.ا.ایران، عامل اصلی پایداری و تداوم این نظام در عرصه بین­المللی بوده است تا جائی که این هویت منحصر به فرد که مبتنی بر ارزش‌های معنوی- فرهنگی می­باشد امکان اشاعه آرمان­های انقلاب اسلامی را در فراتر از مرزهای­ ملی فراهم نموده است. مبنای این هویت فرهنگی،دین اسلام، آموزه­های مستنبط از قرآن یعنی «هنجارگرایی مبنایی»و «قدرت توحیدی» سرچشمه می‌گیرد که نمود و تبلور آن در آرا امام خمینی(ره) و آیت الله خامنه­ای نمایان است. نوشتار پیش­ رو بر مبنای خوانش تئودور آدورنو و ماکس هورکهایمر و با استفاده از روش توصیف نظری و تفسیری به دنبال اثبات فرضیه خویش است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تحلیل مبانی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران در پرتو مؤلفه قدرت نرم‌افزاری

امنیت ملی مهم­ترین عنصر تداوم حاکمیت و معرف پیشرفت در رابطه دولت و ملت می­باشد. جمهوری اسلامی ایران، با ارائه نظریه مردم‌سالاری دینی به‌عنوان جایگزین و رقیبی برای گفتمان هژمون لیبرال-دموکراسی غرب، توانسته است علی­رغم تمامی تهدیدهای داخلی و فشارهای بین­المللی به حیات خود ادامه دهد. پرسش مقاله این است که حفظ امنیت و استمرار حیات نظام جمهوری اسلامی ایران معلول چه عواملی است؟ در مقام پاسخ به این پر...

full text

امنیت و منافع ملی جمهوری اسلامی ایران در پرتو منشور ملل متحد با تأکید بر مبانی و اهداف انقلاب اسلامی

اندیشمندان حوزه حقوق و روابط بین الملل منافع ملی را آن دسته از منافعی تلقی می نمایند که دولت ها در یک برهه زمانی خاص و در پرتو شرایط سیاسی، فرهنگی و اقتصادی، سیاست خارجی خود را بر مبنای آن تنظیم می‌ کنند و در روابط خود با سایر کشورها در پی تحقق آن می-‌باشند. جمهوری اسلامی ایران نیز که متأثر از شرایط و ارزش های انقلاب اسلامی بوده است همواره سعی نموده تا در محیط بین المللی بر اساس آرمان‌ های انقل...

full text

مبانی بیناذهنی هویت نظام جمهوری اسلامی ایران

در مکتب سازه‎انگاری، دولت‎ها کنش‏گران اقتصادی نیستند که بر اساس منطق پیامد، رفتار و تصمیم‎گیری می‎کنند، بلکه کنش‏گرانی اجتماعی به شمار می‏آیند که بر اساس منطق تناسب (متناسب با هویت خود) عمل می‎کنند. بنابراین، برای شناسایی یا تبیین سیاست‎ خارجی آنها در نظام بین‎الملل، بایستی ابتدا به منابع بیناذهنی شکل‎دهنده به هویتشان توجه کنیم، منابعی که می‎تواند در دو سطح ملی و بین‎المللی بر شکل‎گیری هویت ...

full text

عناصر هویت فرهنگی جمهوری اسلامی ایران؛ موردکاوی سند «مؤلفه‌های هویت ملی ایرانیان»

این نوشتار به دنبال پاسخ به این سؤال است که هویت فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در سند «مؤلفه­های هویت ملی ایرانیان» دارای چه لایه­ها و عناصری است؟ دستاوردهای این تحقیق نشان از این دارد که هویت فرهنگی در سند مؤلفه­های هویت ملی ایرانیان شامل دو لایه هویت فرهنگیِ اسلامی که دربرگیرنده عناصری چون معنویت و توحید، اسلام و مذهب تشیع و معارف قرآنی، هم‌گرایی فرهنگی، دفع ظلم و ظلم‌ستیزی، ولایت­مداری، اخلاق و ...

full text

امنیت ملی در جمهوری اسلامی ایران

تعریف مشخص از امنیت و ترسیم مرزهای مفهومی امنیت ملی در جمهوری اسلامی ایران، از اهمیت ویژه‏ای برخوردار است، این امر بدون در نظر گرفتن آموزه ‏های دینی و فرهنگ بومی امکان‏پذیر نیست. به عبارت دیگر، باید ضمن نگرش مجدد به میراث اسلامی، روایت نوینی از مفهوم و مؤلفه ‏های امنیت تدارک نمود. و فراتر از آن، تبیین مرزهای متداخل مفهومی ‏امنیت ملی با سایر مفاهیم، شناسایی امکانات و محدودیت های محیطی و دست یابی...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 11  issue 38

pages  23- 40

publication date 2017-05-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023