تحلیل مؤلفه های مدیریت کلاس درس مبتنی بر تفکر انتقادی از دیدگاه دانشجویان و استادان دانشگاه شهید بهشتی

هدف پژوهش حاضر تحلیل کمّی و کیفی (آمیخته تشریحی) مؤلفه‌های مدیریت کلاس درس مبتنی بر تفکر انتقادی در آموزش عالی بود. در بخش کمّی، پیمایش میزان لحاظ شدن شرایط پرورش تفکر انتقادی در مؤلفه­های مدیریت کلاس درس و همچنین شناسایی استادان شاخص در این زمینه مد نظر بود. در این خصوص، از جامعه 2258 نفری دانشجویان مقطع کارشناسی علوم انسانی دانشگاه شهید بهشتی تعداد330 نفر با فرمول کوکران به­عنوان نمونه پژوهش انتخاب و داده­ها از طریق پرسشنامه محقق ساخته دوبخشی      جمع­­آوری شدند. نتایج آزمونهای آماری نشان داد که شرایط پرورش تفکر انتقادی در مؤلفه­های برنامه­ریزی و سازماندهی کمتر از حد متوسط، در مؤلفه­های رهبری و انضباط بالاتر از حد متوسط و در مؤلفه ارزشیابی در حد متوسط لحاظ شده است. ضمن آنکه تعداد 20 استاد شاخص شناسایی شد. در بخش کیفی در چارچوب روش پدیدارشناسی و بهره­گیری از روش نمونه­گیری هدفمند، تجارب زیسته استادان شاخص در خصوص چگونگی مؤلفه­های مدیریت کلاس درس مبتنی بر تفکر انتقادی با استفاده از روش مصاحبه نیمه ساختارمند بررسی و در دو سطح کدگذاری باز و محوری تحلیل شد. یافته­های این بخش به شکل­گیری 12 مقوله اساسی و درهم­تنیده انجامید. این مقولات به­عنوان ویژگی­های اساسی مؤلفه­های مدیریت کلاس درس مبتنی بر تفکر انتقادی در ارتباط با یکدیگر زمینه پرورش تفکر انتقادی دانشجویان در کلاس درس دانشگاهی را فراهم می­آورند.