تحلیل طیفی سری‌های زمانی توفان‌های تندری شمال‌غرب ایران

بادهای شدید تحت عنوان توفان نامگذاری شده­اند که به شکل­های متفاوت و با سرعت زیاد برای مدتی کوتاه می­وزند و معمولاً با هوای ناپایدار همراه هستند. اگر هوای پایدار رطوبت داشته باشد توفان تندری و اگر خشک باشد توفان گرد­و­خاک ایجاد می­شود. هدف از این مطالعه بررسی و تحلیل نوسان­های زمانی توفان­های تندری در شمال­غرب ایران (استان­های اردبیل، آذربایجان­شرقی و آذربایجان­غربی) با استفاده از تحلیل طیفی (تحلیل همسازه­ها) می­باشد. بدین منظور داده­های روزانه 16 ایستگاه همدید (در قالب داده­های هوای حاضر)، از سازمان هواشناسی کشور طی دوره آماری 1988-2009 استفاده شد. در ادامه کدهای مربوط به توفان­های تندری شامل کد 17، 29، 91 تا 99 استخراج گردید. سپس به­منظور بررسی و تحلیل چرخه­های توفان­های تندری شمال غرب ایران از امکانات برنامه‌نویسی در محیط نرم‌افزارMatlab  و برای انجام عملیات ترسیمی از نرم‌افزار Surfer بهره گرفته شد. نتایج نشان داد که فراوانی چرخه‌های 2 ساله بیش­تر از بقیه حاکمیت دارد؛ بنابراین از نظر فراوانی تعداد چرخه‌های معنی‌دار، 2 چرخه با فراوانی 5 ایستگاه بیش­ترین نسبت را به­خود اختصاص داده است. ایستگاه­های ماکو و خوی و نواحی مرکزی شامل ایستگاه­های تبریز، مراغه، مهاباد و تکاب، چرخه‌های 6-2 ساله را به­خود اختصاص داده­اند و از حیث احتمال بیش­ترین احتمال وقوع در این نواحی قرار گرفته است.