تحلیل ساختار کالبدی-فضایی بافت فرسودۀ شهری با استفاده از GIS (مطالعۀ مـوردی: هستۀ مرکزی شهر سردشت)

یکی از موضوعاتی که به‌‌منظور شناخت یک شهر و نحوة شکل‌‌گیری آن باید مطالعه شود، بافت قدیم آن شهر است. بافت فرسوده به مفهوم فرسودگی فضایی و کالبدی، محصول تأثیر و تأثر متقابل فرایندهای اجتماعی و فضای جغرافیایی است. پدیدة فرسودگی در بافت‌‌های شهری بر کالبد بافت و فعالیت‌‌های اجتماعی و اقتصادی آن اثرگذار است. بدین سبب موضوع بافت‌‌های فرسودة شهری، همواره یکی از مسائل و چالش‌‌های شهرهای امروزی است که اندیشمندان حوزه‌‌های مختلف و مدیران شهری را به حیطة تلاش برای آن کشانده است. جامعة آماری این پژوهش شهر سردشت، و هستة مرکزی به‌‌عنوان نمونه انتخاب شده است. این پژوهش با رویکرد توصیفی-تحلیلی و با هدف کاربردی و جمع‌‌آوری اطلاعات براساس مطالعات کتابخانه‌‌ای و پیمایشی صورت گرفته و در غالب موارد حاصل مشاهدات مستقیم نگارنده در محل مورد مطالعه بوده است. برای تجزیه‌‌وتحلیل یافته‌‌ها نیز از نرم‌‌افزارهای SPSS ver.19.0 و Arc GIS ver.10.1 استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان می‌‌دهد مسئلة ناپایداری، تقسیم‌‌نشدن ارث، ریزدانگی و نفوذناپذیری بخش مرکزی، از مهم‌‌ترین عوامل شدت فرسودگی منطقة مورد مطالعه هستند. همچنین بین شاخص‌‌های فرسودگی هستة مرکزی شهر سردشت با شدت فرسودگی بافت شهر، ارتباط مثبت و معناداری وجود دارد. براساس محاسبات محله‌‌ها، بافت قدیمی از نظر پایداری در سطح بالایی قرار ندارد و از این میان، بافت قدیمی محله‌‌های آشان و سرچاوه ناپایدارترین بافت شهر سردشت به‌‌‌شمار می‌‌آید.