تحلیل روند و نحوۀ گسترش شهرهای سیاسی - اداری ایران (مورد پژوهشی: یاسوج از پیدایش تاکنون)

پژوهش حاضر به بررسی و تحلیل رشد فیزیکی شهر یاسوج از زمان پیدایش (1343) تا سال 1393 می‌پردازد؛ ازاین‌رو رشد و توسعۀ شهر یاسوج طی شش دورۀ زمانی سال‌های 43 تا 45، 45 تا 55، 55 تا 65، 65 تا 75، 75 تا 85 و 85 تا 93 با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای و سیستم اطلاعات جغرافیایی بررسی و تغییرات جمعیتی شهر تجزیه‌و‌تحلیل شدند. نتایج پژوهش حاضر نشان می‌دهند طی دورۀ 1343 تا 1393، جمعیت شهر یاسوج از 34 نفر به 120 هزار نفر، وسعت شهر از 5 هکتار به 40 هزار هکتار و تراکم ناخالص شهر از 186 نفر به 60 نفر رسیده است. توسعۀ کالبدی شهر از زمان پیدایش تا سال 1393 در دو محور یاسوج - سی‌سخت و ضلع شمالی شهر به علت محدودیت‌های توپوگرافی، شیب زیاد و پوشش جنگلی با محدودیت گسترش روبه‌رو و بارزترین علت توسعة فیزیکی شهر طی دورۀ 50 ساله، مهاجرت از روستاها و شهرهای هم‌جوار به شهر یاسوج بوده است. روند و رشد ناموزون کالبدی - فضایی شهر یاسوج از زمان پیدایش تا امروز باعث شده است مسئلۀ مکان‌یابی جهت‌های بهینة توسعۀ فیزیکی شهر برای جمعیت در حال افزایش، ضرورتی جدی تلقی و جهت‌های بهینة توسعة آتی شهر یاسوج با استفاده از الگوی تحلیل سلسله‌مراتبی معکوس IHWP مشخص شوند تا ضمن حفظ توسعۀ موزون شهر، توسعۀ پایدار کالبدی - فضایی شهر یاسوج در آینده فراهم شود.