تحلیل روابط روستا-شهری در توسعه منطقه ای (نمونه مورد مطالعه: مجموعه شهری مشهد)

Authors

Abstract:

در برنامه­ریزی منطقه­ای، لزوم اتخاذ رویکرد فضایی که تمام سکونتگاه­های منطقه را مورد توجه قرار دهد، بسیار حائز اهمیت است. اما نگاه موجود نقطه­ای به سکونتگاه­های شهری و روستایی در کشور، سبب شکل­گیری نوعی از توسعه منطقه­ای متناسب با همین نگاه و رویکرد شده است. حال آن که با در نظر گرفتن روابط این دو سکونتگاه در برنامه­ریزی، می­توان روستاها را به عنوان یکی از مراکزاصلی تولید غذایی کشور و مکانی که سازنده اغلب شهرهای آینده است، مورد توجه قرار داده، از مشکلات مراکز شهری بزرگ کاسته و سکونتگاه­های پیرامونی آنها را نیز تقویت نمود.در این میان مجموعه شهری مشهد با برخورداری از نقش فرامنطقه­ای زیارتی مشهد، مهاجرپذیری زیادی از سمت دیگر سکونتگاه­ها داشته و این موضوع بیش از هرچیز، رابطه بین شهر و روستا و تأثیر محسوس آنها بر توسعه یکدیگر را در این منطقه نشان می­دهد. بر این اساس، این پژوهش برای بررسی روابط روستا شهری، دو نوع نظریه در حوزه ارتباط بین سکونتگاه­ها شامل نظریات سلسله مراتبی اندازه مبنا(مکان محور) و سلسله مراتبی شبکه مبنا(جریان محور) را مورد توجه قرار می­دهد. در ابتدا به کمک دسته نخست نظریات، پس از تدوین شاخص­های مکانی، به روش تحلیل عاملی، با سطح­بندی شهرها و روستاها، جایگاه هر سکونتگاه در مجموعه شهری مشخص می­شود. دسته دوم نظریات شاخص­های بررسی روابط شهر و روستا شامل انواع روابط اقتصادی، خدماتی، سازمانی و جمعیتی را ارائه می­دهد که وضعیت هر یک از طریق مصاحبه عمیق با ساکنان روستاها به دست می­آید. به کمک اطلاعات این شاخص­ها و جمع­بندی از تلفیق یافته­های مربوط به شاخص­های مکانی و جریانی به دست آمده، نوع توسعه شکل گرفته در مجموعه شهری مشهد مشخص شده و پس از آن روستاها برحسب موقعیتشان نسبت به کلانشهر و شهرها تقسیم­بندی می­شوند. در نهایت این پژوهش علل روابط روستا شهری کارآمد را مشخص می­کند تا در برنامه­ریزی منطقه­ای و حرکت به سمت توسعه متوازن منطقه­ای مورد توجه قرار گیرد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی تاثیر پیاده راه در توسعه گردشگری شهری (مورد مطالعه: منطقه نمونه گردشگری شورابیل- شهر اردبیل)

پیاده‌راه‌سازی‌سازی جنبشی نوین برخاسته از رویکردهای نوین شهرسازی می‌باشد که در دهه‌های اخیر در بحث گردشگری با عنوان پیاده‌راه‌های گردشگری مطرح و دارای جایگاه ویژه‌ای در ساماندهی شهرها گردیده است. در پژوهش حاضر به بررسی پروژه پیاده-راه‌سازی در منطقه نمونه گردشگری شورابیل واقع در شهر اردبیل پرداخته شده است. نوع تحقیق کاربردی و روش آن توصیفی- تحلیلی می‌باشد. همچنین برای تجزیه و تحلیل داده‌ها و اطل...

full text

انطباق‌پذیری راهبرد توسعه شهری در نظام برنامه‌ریزی شهری ایران (نمونه مورد مطالعه: شهر شاهرود)

برنامه‌ریزی و مدیریت بخشی و عدم هماهنگی طرح‌های شهری با برنامه‌های عمرانی، ایجاد طرح‌ها‌ در فضای آرمانی و دور از واقعیت، بی‌توجهی به شرایط خاص و عملکرد غالب هر شهر و نبود پایش مدون از مسائل نظام برنامه‌ریزی شهری کنونی‌ ایران می‌باشند. این مسائل نتیجه‌ی نگاه بالا به پایین است که به عنوان رویکرد غالب در نظام برنامه‌ریزی شهری ایران منجر به تهیه طرح‌ها برای شهروندان و نه با شهروندان می‌شود. تجربه ر...

full text

انطباق‌پذیری راهبرد توسعه شهری در نظام برنامه‌ریزی شهری ایران (نمونه مورد مطالعه: شهر شاهرود)

برنامه‌ریزی و مدیریت بخشی و عدم هماهنگی طرح‌های شهری با برنامه‌های عمرانی، ایجاد طرح‌ها‌ در فضای آرمانی و دور از واقعیت، بی‌توجهی به شرایط خاص و عملکرد غالب هر شهر و نبود پایش مدون از مسائل نظام برنامه‌ریزی شهری کنونی‌ ایران می‌باشند. این مسائل نتیجه‌ی نگاه بالا به پایین است که به عنوان رویکرد غالب در نظام برنامه‌ریزی شهری ایران منجر به تهیه طرح‌ها برای شهروندان و نه با شهروندان می‌شود. تجربه ر...

full text

توسعه پایدار محله ای در چارچوب حکمروایی خوب شهری(مورد مطالعه : محلات منطقه شش شهرداری تهران)

امروزه نحوه مدیریت شهری می تواند در پایداری محلات تاثیر گذار باشد. در حال حاضر رویکردی که به عنوان اثر بخش ترین، کم هزینه ترین و پایدارترین شیوه اعمال مدیریت شهری معرفی می شود «حکمروایی خوب شهری» می باشد. هدف کلی این پژوهش تحلیل الگوی حکمروایی خوب شهری در توسعه پایدار محله‌ای محلات منطقه شش تهران می باشد. روش تحقیق نوصیفی ـ تحلیلی است. به همین منظور ابتدا محلات منطقه شش به لحاظ شاخص‌های حکمروای...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 8  issue 30

pages  85- 96

publication date 2019-07-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023