تحلیل رفتار ایمنی - بهداشتی کشاورزان دشت مغان در بکارگیری سموم شیمیایی

امروزه،استفاده از سموم شیمیایی در جهان به‌عنوان مؤثرترین، سریع‌ترین و ارزان‌ترین روش کنترل آفات محسوب می‌گردد. اگرچه سموم شیمیایی از اجزاء ضروری کشاورزی مدرن است، اما یکی از منابع مهم آلودگی محیط‌ زیست نیز محسوب شده و قرار گرفتن در معرض آن‏ها یکی از شایع ‏ترین و جدی‏ترین خطرات ایمنی-بهداشتی است که کشاورزان با آن مواجه می­ شوند. هدف این پژوهش، تحلیل رفتار ایمنی-بهداشتی میان کشاورزان دشت مغان در بکارگیری سموم شیمیایی بود. جامعه آماری این تحقیق شامل کشاورزان دارای کشت آبی مناطق بیله سوار، پارس‌آباد و گرمی در سال زراعی 1396 ـ 1395 بود (9996=N). حجم نمونه به روش نمونه‌گیری چندمرحله‌ای و با استفاده از جدول کرجسی و مورگان به تعداد 400 نفر تعیین شد. روایی محتوایی ابزار تحقیق با بهره ‏گیری از اعضای هیأت علمیو پایایی آن با استفاده از آلفای کرونباخ مورد تأیید قرار گرفت. مطابق یافته ‏ها، 34 درصد از کشاورزان نگرش نسبتاً مثبتی در بکارگیری سموم شیمیایی داشتند. همچنین کشاورزان دارای رضایت شغلی بالا از کشاورزی، شغل دوم و دارای تحصیلات بالاتر، رفتار ایمنی- بهداشتی سالم­ تری نسبت به به‌کارگیری سموم شیمیایی داشتند. بر اساس نتایج به‌دست‌آمده از مدل معادلات ساختاری، متغیرهای دانش در بکارگیری سموم شیمیایی (به‌عنوان مهم‏ترین متغیر)، نگرش و سابقه مسمومیت سموم شیمیایی، 88 درصد از تغییرات عوامل مؤثر بر رفتار ایمنی- بهداشتی کشاورزان در بکارگیری سموم شیمیایی را پیش‌بینی کرده‏اند.