تحلیل بازنمود رویکرد سنّت‌گرا در آثار نقاشیخط دهۀ هشتاد ایران

نقاشیخط ایران در دهۀ هشتاد تحت‌تأثیر رویکرد سنّت‌گراست. منظور از رویکرد سنّتگرا جریاناتی است که گرایش غالب آنها بازگشت به سنّت برای احیای هویت است. نگارنده در این مقاله به بررسی چگونگی اثرگذاری این رویکرد بر آثار نقاشیخط این دهه می‌پردازد. بنابراین، با روش توصیفی-تحلیلی و با رویکردی اجتماعی، به این سؤال می‌پردازد که رویکرد سنّت‌گرا از طریق چه مؤلفه‌هایی در نقاشیخط دهۀ هشتاد ایران بازنمود یافته است. در این راستا ۲ اثر از ۱۰ هنرمند شاخص این عرصه به‌عنوان نمونۀ آماری مورد بررسی قرار گرفت که یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد شاخصه‌هایی در آثار تکرار شده است که در رویکرد سنّت‌گرا به‌عنوان دلالتگر مفهوم سنّت ترویج شده‌اند. این امر تحت‌تأثیر شرایط بازار اقتصادی هنر نیز قرار گرفته و رونق فروش آثار نقاشیخط در خاورمیانه و کشورهای عربی در این دهه بر تمایل به استفاده از از این عناصر افزوده است اما با توجه به محدودیت‌های چارچوبی رویکرد سنّت‌گرا اغلب آثار از بعد معنایی تهی و به یک اثر بصری زیبا خلاصه گشتند. معدود آثار معناگرا نیز صرفاً در حد انتقال مفاهیم سنّتی توان مفهومی داشته و از بازگویی جریانات اجتماعی - که ظرفیت نقادی و اثرگذاری بر جامعه را ایجاد می‌کند - تهی هستند.