تحلیل الگوهای اثربخشی در فدراسیون‌های ورزشی براساس رویکرد ارزش‌های رقابتی

هدف تحقیق حاضر بررسی و تحلیل الگوهای اثربخشی در فدراسیون‌های منتخب ورزشی بود. از رویکرد جدید ارزش­های رقابتی برای بررسی و تعیین جایگاه الگوهای اثربخشی سازمانی استفاده شد. این پژوهش از نوع اکتشافی و پیمایشی است که به‌صورت همبستگی عوامل اثربخشی سازمانی فدراسیون­های ورزشی منتخب ایران را بررسی کرده است. جامعۀ آماری تحقیق کلیۀ ذی‌نفعان (هیأت رئیسه، کارکنان متخصص، داوران تیم ملی، بازیکنان و مربیان بزرگسالان) فدراسیون‌های ورزشی و نمونۀ­ آماری شامل ذی‌نفعان شش فدراسیون منتخب تیمی و انفرادی بسکتبال، والیبال، هندبال، وزنه‌برداری، کشتی، تکواندو بودند که به‌صورت غیرتصادفی و هدفمند انتخاب شدند. کلیۀ ذی‌نفعان جزو جامعۀ آماری تحقیق قرار گرفتند (362N=)، ولی 258 نفر در تحقیق شرکت کردند (72 درصد آزمودنی‌ها). پرسشنامۀ محقق‌ساخته اثربخشی سازمانی با مطالعۀ مبانی نظری، مصاحبۀ نیمه‌هدایت‌شده با دست‌اندرکاران فدراسیون­های ورزشی (نایب رئیس، دبیر و رؤسای کمیته‌های تخصصی) و در یک فرایند اکتشافی، تنظیم و با استفاده از روش تحلیل عاملی اکتشافی، 62 سؤال در قالب چهار الگوی اهداف عقلانی، سیستم‌های باز، فرایندهای داخلی، روابط انسانی و هشت مؤلفۀ انعطاف‌پذیری، برنامه‌ریزی، بهره‌وری، منابع سازمانی، ثبات سازمانی، دسترسی به اطلاعات، انسجام نیروی کار و کارکنان متخصص شناسایی شد. نتایج نشان داد که فدراسیون‌های والیبال، تکواندو، بسکتبال، وزنه‌برداری، کشتی و هندبال به‌ترتیب بیشترین میانگین اثربخشی سازمانی را داشتند. همچنین، الگوی اهداف عقلانی، مدل برجستۀ شش فدراسیون ورزشی در رویکرد ارزش‌های رقابتی بود.