تحلیل ابعاد بنگاه‌های مادرزاد بین‌المللی (بمب) حوزۀ فناوری اطلاعات و ارتباطات (فاوا) در ایران

توسعۀ کسب‌وکارهای بین­المللی از جمله مهم‌ترین ابزارهای توسعۀ اقتصادی به‌شمار می­روند. در حالی‌که هر روز بر سهم بنگاه­های مادرزاد بین­المللی در بازارهای جهانی به‌ویژه حوزۀ فاوا افزوده می­شود، مفهوم جهانی زاده شدن در ایران فراگیر نشده است. در این پژوهش تلاش شده است تا ابعاد متمایزکنندۀ بنگاه­های مادرزاد بین­المللی حوزۀ فاوا در ایران تحلیل شود. پژوهش کاربردی بوده و راهبرد مطالعۀ موردی با روش کیفی تبیینی برای آن انتخاب شده است. داده­ها از طریق انجام 68 مصاحبۀ عمیق نیمه‌ساختار یافته، مشاهده و بررسی اسناد و مدارک از 6 شرکت ایرانی و 4 شرکت اروپایی و صاحب‌نظران حوزۀ فاوا در طول 26 ماه جمع‌آوری و از نرم‌افزار اطلس­تی و کدگذاری برای تحلیل آن استفاده شد. موارد مطالعه به‌روش نمونه‌گیری خوشه­ای تصادفی از میان شرکت­های حوزۀ فاوا انتخاب شده­اند. یافته­های تحقیق نشان داد «نهاد کارآفرین»، «بنگاه»، «دولت» و «اکوسیستم اقتصادی»، ابعاد متمایز در بنگاه­های مادرزاد بین­المللی هستند. در این میان نهاد کارآفرین برجسته‌ترین بُعد توفیق بنگاه برای بین‌المللی شدن است و برخلاف برخی پژوهش­ها حمایت­های دولتی نقش مخرّب بر ورود بنگاه به بازارهای بین ­المللی دارد.