تحلیلی بر طول سفرهای درون شهری با رویکرد جغرافی زمان: تأثیرپذیری از محدودیت‌‏های فردی یا فرصت‏‌های فضایی

Authors

  • دومینک مینو دپارتمان حمل و نقل، سلامتی و بهداشت، مؤسسۀ ایفستار، لیون، فرانسه
  • رضا خیرالدین گروه شهرسازی، دانشکده معماری و شهرسازی،دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران، ایران
  • عنایت‌اله میرزایی پژوهشگر دکتری شهرسازی، دانشکدۀ معماری و شهرسازی، دانشگاه علم وصنعت ایران، تهران، ایران
  • محمود محمدی دانشکدۀ معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان، ایران
  • مصطفی بهزادفر دانشکدۀ معماری و شهرسازی، دانشگاه علم وصنعت ایران، تهران، ایران
Abstract:

بیان مسئله: طول سفر، به‌منزلۀ یکی از متغیرهای کلیدی رفتار سفر، به‌نوعی بازتاب‌دهندۀ میزان پایداری در حمل و نقل، کیفیت زندگی، قابلیت دسترسی افراد به مقاصد و تعادل فضایی در شهر است. هدف: باوجود مطالعات فراوان درزمینۀ رفتار سفر، تا کنون مطالعات کمتری به بررسی و تحلیل نقش عوامل مختلف در مسافت سفرهای غیرکاری درون شهری اختصاص یافته‌اند. از این‌ رو، هدف اصلی مقالۀ پیش‌ روی بررسی تأثیر عوامل فردی و ویژگی‌های کالبدی-فضایی مبدأ و مقصد سفر در مسافت سفرهای شهری با استفاده از چارچوب نظری جغرافی زمان است. روش تحقیق: روش پژوهش مقالۀ حاضر توصیفی-تحلیلی مبتنی بر استدلال‌های منطقی و مشاهدات تجربی است. در این پژوهش براساس دیدگاه جغرافی زمان 9 عامل در سطح فردی و 9 عامل در مقیاس محله‌ای در سه دسته محدویت، شامل محدویت‌های ظرفیتی، محدودیت‌های وابستگی و محدودیت‌های مقرراتی، تعریف شده است. به‌منظور آزمون تجربی چارچوب نظری نیز 30 ناحیۀ مطالعاتی در کلان‌شهر اصفهان انتخاب و داده‌های مورد نیاز جمع‌آوری شده است. در تحلیل عوامل مذکور، ابتدا به‌صورت نظری تأثیر بالقوۀ عامل‌های مربوط به محدودیت‌های سه‌گانه بر طول سفر تبیین شده و سپس، با استفاده از روش رگرسیون خطی، روابط مورد انتظار به‌صورت تجربی آزمون شده است. نتیجه‌گیری: نتایج تحلیل‌ها و یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که طول سفر تابعی از متغیرهای هر سه نوع محدودیت است، اما نقش ویژگی‌های کالبدی- فضایی در مسافت سفر شهروندان پررنگ‌تر از عوامل فردی است، به‌طوری که فاصله از مرکز شهر مهم‌ترین عامل اثرگذار در طول سفر شهروندان است. علاوه بر این، اگرچه به‌صورت نظری انتظار می‌رفت برخی عوامل مانند جنسیت، اندازۀ خانوار، تراکم کاربری‌های تجاری و تنوع کاربری‌ها در طول سفر تأثیر داشته باشند، در واقعیت در مدل تحلیل تجربی معنی‌دار نبودند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

محدودیتهای فضایی شهر تهران

تهران به عنوان شهری که مراحل رشد و توسعه فضایی را طی مدت کمتر از دویست سال پشت سر گذاشته‘ در بستر جغرافیایی خود با مشکلات فضایی و اکولوژیکی روبروست. عوامل متعددی که برای استمرار توسعه فضایی تهران به عنوان مانع عمل می کنند‘ عواملی نیستند که به راحتی قابل برطرف کردن باشند. این محدودیت زمین در نواحی پیرامونی باعث تغییر شکل در روند توسعه به شرح زیر شده است: - در محدوده خدمات شهری تهران که ع...

full text

تحلیل توزیع مکانی- فضایی پارک‌های درون شهری آمل با رویکرد عدالت اجتماعی

در سده­های اخیر از جمله معضلات ناشی از رشد شتابان شهری می­توان به پیشی گرفتن رشد جمعیت شهرها از سطوح فضاهای خدماتی از جمله فضای سبز شهری و عدم مکان گزینی صحیح آن اشاره نمود. شهر آمل در شمال کشور نیز با وجود پتانسیل محیطی بسیار از عدم تعادل و ناهماهنگی از بعد توزیع مکانی و فضایی کاربری فضای سبز با توجه به مساحت و جمعیت شهر رنج می­برد. لذا این تحقیق با هدف تحلیل کمیت و توزیع مکانی- فضایی پارک­های...

full text

محدودیتهای فضایی شهر تهران

تهران به عنوان شهری که مراحل رشد و توسعه فضایی را طی مدت کمتر از دویست سال پشت سر گذاشته‘ در بستر جغرافیایی خود با مشکلات فضایی و اکولوژیکی روبروست. عوامل متعددی که برای استمرار توسعه فضایی تهران به عنوان مانع عمل می کنند‘ عواملی نیستند که به راحتی قابل برطرف کردن باشند. این محدودیت زمین در نواحی پیرامونی باعث تغییر شکل در روند توسعه به شرح زیر شده است: - در محدوده خدمات شهری تهران که عرضه ...

full text

تحلیل توزیع مکانی- فضایی پارک های درون شهری آمل با رویکرد عدالت اجتماعی

در سده­های اخیر از جمله معضلات ناشی از رشد شتابان شهری می­توان به پیشی گرفتن رشد جمعیت شهرها از سطوح فضاهای خدماتی از جمله فضای سبز شهری و عدم مکان گزینی صحیح آن اشاره نمود. شهر آمل در شمال کشور نیز با وجود پتانسیل محیطی بسیار از عدم تعادل و ناهماهنگی از بعد توزیع مکانی و فضایی کاربری فضای سبز با توجه به مساحت و جمعیت شهر رنج می­برد. لذا این تحقیق با هدف تحلیل کمیت و توزیع مکانی- فضایی پارک­های...

full text

تحلیلی از ویژگی های سازمان فضایی استان خراسان شمالی با تأکید بر مراکز شهری

سازمان فضایی سکونتگاه‌های کشور ما به دلایل مختلف و از جمله انقلاب صنعتی، وابستگی اقتصادی– اجتماعی، فرهنگی، سیاسی ، مدرنیسم، الگوی غیراصولی از مدل‌های غربی و ... دستخوش تحولات پیچیده و شگرفی گردیده تا جایی که در طول چند دهه، از حالتی سنتی با قانونمندی‌های خاص به فضایی قطبی، چندگانه، نامتعادل، غیرکارا، ناهمگون و عقب‌مانده تبدیل شده است. این تحقیق با هدف تحلیل سازمان فضایی استان خراسان شما...

full text

تحلیلی جامعه شناختی از تناقضات فضایی و اجتماعی توسعه شهری

در دوران اخیر محیطهای شهری به کانون ظهور اشکال گوناگون تناقضـات فضـایی و اجتمـاعی تبـدیل شدهاند و نیز در شهرها شاهد توسعه شرایطی پر از ابهام در بعد اجتماعی و یا نارسایی در عملکرد فیزیکی هستیم. به ویژه کلانشهرها در دنیای کنونی به دلیل تراکم مشکلات ناشی از سازمان و عملکرد بخشهای منفک درونی آن به مکان شکلگیری انواع تعارضات تهدیدکننده حیات شهرنشینان تبـدیل شـدهانـد. از زمان ظهور شهرهای بزرگ، نگ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 16  issue 78

pages  41- 52

publication date 2019-11-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023