تبیین وجودشناختی «حمل» از نظر ملاصدرا و علامه طباطبایی

مطالعه تطبیقی حمل اولی ذاتی و حمل شایع صناعی از دیدگاه ملاصدرا و علامه طباطبایی

مسئله حمل یکی از مسائل مهم فلسفه اسلامی است که به‌دلیل ارتباط با علم تصدیقی انسان به خارج، حائز اهمیت است و به‌واسطه آن می‌توان رابطه میان عین و ذهن، موضوع و محمول و علم و معلوم را تبیین کرد. تا وقتی حمل ـ‌که نشانه هو هویت و اتحاد است‌ـ صورت نگیرد، محال است میان ماهیات که مثار کثرت‌اند بتوان اتحاد و حتی مقایسه برقرار کرد و به معرفت رسید. در این جستار سعی بر این است تا با توجه به حقیقت حمل و جای...

فاعلیت خدا در نظر ملاصدرا و علامه طباطبایی

مطالعه تطبیقی حمل اولی ذاتی و حمل شایع صناعی از دیدگاه ملاصدرا و علامه طباطبایی

مسئله حمل یکی از مسائل مهم فلسفه اسلامی است که به دلیل ارتباط با علم تصدیقی انسان به خارج، حائز اهمیت است و به واسطه آن می توان رابطه میان عین و ذهن، موضوع و محمول و علم و معلوم را تبیین کرد. تا وقتی حمل ـ که نشانه هو هویت و اتحاد است ـ صورت نگیرد، محال است میان ماهیات که مثار کثرت اند بتوان اتحاد و حتی مقایسه برقرار کرد و به معرفت رسید. در این جستار سعی بر این است تا با توجه به حقیقت حمل و جای...

تبیین مبانی وجودشناختی نظریه علامه طباطبایی در تفسیر «نفس‌الامر» و سنجش نقدهای آن

تنوع آرای پیرامون مسأله نفس‌الامر در فلسفه اسلامی، به نوع رویارویی هر فیلسوف با معضلات نظریه مطابقت در تبیین صدقِ برخی قضایا باز می‌گردد. همچنین، معنای نفس‌الامر به دلیل ناکارآمدی و یا ورود برخی پیش فرضهای هستی شناسانه ـ بویژه بعد از طرح اصالت وجود ـ تفاسیر گوناگونی را برتافته که یکی از برداشتهای اخیر آن از سوی علامه طباطبایی عرضه شده است. وی با ترسیم مکانیزم عقل در توسع ثبوت و تحقق، تئوری مطابق...

عقل و وحی از نظر علامه طباطبایی

کاوش‌های مقاله حاضر، رابطه عقل و وحی از منظر علامه طباطبایی را به نحو تقدّم و استقلال عقل دانسته و برآن است که مفاهیم ارائه شده از عقل و وحی از جانب ایشان، خود، دلیلی بر این مدعا است. با وجود این، مقاله پیش‌رو ادله تقدم عقل را براساس مستنداتی از آرای ایشان اقامه نموده است. به نظر می‌رسد، بر پایه بازخوانی مبانی طراحی شده علامه، مسئله تعارض عقل و وحی اساساً منتفی است؛ زیرا عقل فلسفی عهده‌دار ارزیا...