تبیین نظام طبقه‌بندی اسناد و شواهد تاریخی در مطالعات میراث مسکونی اصفهان

Authors

  • آزاده حریری دانشجوی دکتری گروه مرمت و احیا بناها و بافت‌های تاریخی، دانشکده حفاظت و مرمت، دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان، ایران
  • بهنام پدرام استادیار گروه مرمت و احیا بناها و بافت‌های تاریخی، دانشکده حفاظت و مرمت، دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان، ایران
  • مریم قاسمی سیچانی استادیار گروه معماری، دانشکده معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان (خوراسگان)، اصفهان، ایران
Abstract:

در بافت شهرهای تاریخی، خانه عام‌‌ترین جزء است. خانه‌‌ها به‌طور معمول بناهای شاخصی نیستند؛ اما برای شناخت معماری و تاریخ شهرها در زمرﮤ مهم‌‌ترین منابع تلقی می‌‌شوند. اسناد و شواهد تاریخی دربارﮤ میراث مسکونی، ازجمله آثاری است که دربارﮤ معماری خانه‌‌های تاریخی بالقوه دانش بسیاری دربردارد و در پژوهش‌‌ها کمتر به آن توجه شده است. درصورتی‌که جایگاه و کاربرد این اسناد در مطالعات معماری ایرانی به‌درستی تبیین شود، کیفیت پژوهش در زﻣﻴﻨﮥ میراث مسکونی ایران متحول می‌‌شود. ازاین‌رو در پژوهش‌های معماری، اسناد و نوشته‌ها ازجمله منابع درخور توجه محسوب می‌شوند. مطاﻟﻌﮥ تاریخ معماری مسکونی اصفهان بر مبنای اسناد و شواهد تاریخی، علاوه‌برآنکه به تحلیل دقیق‌‌تری از ارزش‌های این بناها می‌انجامد، با در اختیار قراردادن اسناد و آثار محکم و استوار، ژرف‌اندیشی بیشتر در مطالعه‌های پژوهشگران دیگر را نیز میسر می‌‌کند. ضمن تحلیل اسناد و شواهد تاریخی این امکان وجود دارد که تحول، تداوم و شیوﮤ زندگی در فضاهای معماری خانه‌ها در مقایسه با وضع موجود بررسی شود و در ساﻳﮥ استفاده از اسناد و منابع تاریخی موثق، بازآفرینی رویدادها و شیوﮤ زندگی امکان‌پذیر است. در این راستا، پژوهش حاضر در پی پاسخ‌گویی به چگونگی کاربرد اسناد در شناخت خانه‌‌های اصفهان به‌منظور مطاﻟﻌﮥ تحولات، شیوﮤ زندگی و ارزش‌‌های معماری مسکونی اصفهان است. هدف اصلی برای پاسخ‌‌گویی به پرسشِ کلیدی به این قرار است: با تحلیل و شناسایی استعداد معماراﻧﮥ اسناد و شواهد تاریخی، چگونگی کاربرد اسناد و شواهد تاریخی را در مطالعات میراث مسکونی اصفهان بررسی کنیم. این پژوهش با روش توصیفی‌تحلیلی، تحلیل محتوا و نمونه‌پژوهی با هدف توسعه‌ای و با بهره‌گیری از اسناد کتابخانه‌ای، مطالعه‌های میدانی و مصاحبه انجام شده است و یافته‌ها براساس روشی کیفی و با مقایسه و تفسیر تحلیل شده‌اند. ﻧﺘﻴﺠﮥ پژوهش نشان می‌دهد با رویکردی نوین در شناخت خانه‌‎های تاریخی اصفهان براساس اسناد و شواهد تاریخی، می‌توان سیزده نوع سند و شاهد تاریخی ارائه کرد و با مطاﻟﻌﮥ نمونه‌‌هایی از خانه‌‌ها، تبیین ارزش‌‌ها و انجام مطالعه‌های معماری براساس آنها میسر می‌شود. یادگاری‌‌ها، کتیبه‌‌ها، تصاویر شخصیت‌‌ها و وقایع تاریخی در کالبد خانه، گزارش‌های مرمتگران، مکاتبه‌های خانوادگی، سفرنامه‌‌ها و متونِ تاریخی، آرشیو تصاویر و نقشه‌ها، نقاشی‌ها، گراورهای تاریخی، تصاویر متحرک، مصاحبه‌‌ها، اسناد معاملات و وقف‌نامه‌‌ها با اهمیت‌‌ترین شواهد در این زمینه است. با بررسی این اسناد و شواهد تاریخی مستندسازی شیوﮤ زندگی، اطلاعات تبارشناسی مالکیت‌ها، تفحص در بررسی فرم و اصالت عناصر، تغییرات و مرمت‌‌ها، رویدادها و وقایع تاریخی و نیز عملکردهای خانه امکان‌پذیر می‌شود.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بازخوانی اسناد کتیبه‌ای غیرمنقول در میراث جهانی مجموعه بازار تاریخی تبریز

Immovable inscriptions are considered as one of the most important works and among the historical documents in cultural assets of our dear country, which were installed on selected parts of historical buildings and outstanding monuments and were always noticeable. The role of inscriptions as the basic and effective tools is important in terms of manifesting and implication of educational and ed...

full text

بازخوانی اسناد کتیبه ای غیرمنقول در میراث جهانی مجموعه بازار تاریخی تبریز

کتیبه های غیرمنقول، به عنوان یکی از مهم ترین آثار و اجزاء اسناد تاریخی از ثروت های فرهنگی کشور عزیزمان ایران به شمار می روند که بر بخش های انتخاب شده ای از ابنیه ی تاریخی و بناهای شاخص نصب شده و همواره مورد توجه بوده اند. نقش کتیبه ها به عنوان ابزاری اساسی و مؤثر با دارا بودن مفاهیمی معنوی و کاربردی، در آشکار نمودن مضامین تربیتی و فرهنگی و همچنین هویت و اصالت بنا، بانی و تاریخ ساخت، نام استادکا...

full text

میراث صنعتی در منظر شهر تاریخی

میراث صنعتی مفهومی است که از سال 1950 شکل گرفته است. این مفهوم باوجود تازگی، به سرعت در پروژه‌های شهری پذیرفته شد. در کشورهای پیشگام امر حفاظت، حفاظت از میراث صنعتی به عنوان یکی از مدل‌های توسعه و بخشی از منظر شهر در نظر گرفته می‌شود. در این پژوهش سعی بر آن بوده تا با مطالعه منشور نیژنی تاگیل (Nizhny Tagil Charter) ، اصول دوبلین (The Dublin Principles)  بیانیه تایپه (Taipei Declarati...

full text

علّیّت در مطالعات تاریخی

مطالعة علل وقایع و رخدادهای تاریخی یکی از اهداف اصلی و مهم مطالعات تاریخی است. با وجود این، وقتی دانش‌پژوهان در مطالعات تاریخی‌شان مدعی می‌شوند که فلان عامل «علّت» یک رخداد یا نتیجة خاص می‌باشد، دقیقاً روشن نیست که مدلول و منظورشان از واژة علّت چیست. در مقالة حاضر تلاش شده است تا ضمن معناشناسی علّیّت در علوم اجتماعی نشان داده شود که محققان تاریخی معمولاً علّیّت را به معنای شرط لازم/کافی برای نتایج مورد...

full text

تحلیل ساختار کالبدی و کارکردی خانۀ بهشتیان

در خلق و تداوم حیات میراث مسکونی اصفهان، وجوه کالبدی و کارکردی متعدد اثرگذار بوده است. لذا شناخت این وجوه در حفاظت این آثار امری مهم و ضروری می­نماید. این خانه­ها علی­رغم ارزش­های تاریخی و فرهنگی فراوان، به خاطر وسعت زیاد، مشکلات حقوقی و قانونی، تغییر شیوۀ زندگی، هزینه­های زیاد مرمت، ناتوانی مالکان در نگهداری، و... به سرعت در حال تخریب هستند. برخی از خانه­های قاجاری شهر اصفهان، تاکنون در فهرست ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 10  issue 3

pages  77- 102

publication date 2018-10-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023