تبیین تاب آوری مناطق روستایی در برابر مخاطرات طبیعی با تاکید بر سیلاب

Authors

Abstract:

هدف این تحقیق شناسایی عوامل موثر برشگل گیری سیلاب و پهنه بندی خطر وقوع سیل حوضه آبریز قائن به همراه تبیین تاب آوری مناطق روستایی در مواجهه با سیلاب است. رویکرد کلی پژوهش، از نوع پژوهش‌های کمی و از نظر شیوه گردآوری داده‌ ها، مبتنی بر داده‌ های کتابخانه‌ای و میدانی می‌باشد. جامعه آماری شامل 12 روستای حوضه مرکزی شهرستان قائن که در معرض خطر بالای سیلاب قرار دارند، می باشد. نمونه آماری پژوهش، مشتمل بر 10 نفر از متخصصان حوزه مخاطرات طبیعی و 335 نفر از ساکنان روستاهای مورد مطالعه است. جهت توزیع پرسشنامه متخصصان از روش نمونه گیری هدفمند و در دسترس و همچنین برای توزیع پرسشنامه ساکنان، از روش نمونه‌گیری تصادفی ساده استفاده گردید. در این تحقیق به منظور پهنه بندی روستاهای در معرض خطر سیلاب، از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) و تکنیک AHP استفاده شدکه در نتیجه آن معیار شیب زمین با وزن 0.280 مهمترین عامل و معیارهای نقطه تمرکز و ارتفاع هرکدام با وزن های0.224 و0.150 از اصلی ترین عوامل شگل گیری و وقوع سیلاب در محدوده مورد مطالعه قرار گرفتند. همچنین جهت تحلیل داده‌ها از شاخص‌های آمار توصیفی همچون توزیع فراوانی و آزمون‌های آماری استنباطی از جمله آزمون تی تک نمونه‌ای، خی‌دو و کروسکال والیس استفاده شده است. به‌طورکلی نتایج نشان می‌دهد که تاب آوری روستاهای مورد مطالعه در سطح متوسط می باشد. با این حال، تاب آوری روستاها با یکدیگر متفاوت است؛ به طوریکه روستاهای ورزگ در بعد زیرساختی و اجتماعی و روستای علی آباد در بعد اقتصادی داری بیشترین تاب آوری می باشند. همچنین روستاهای علی زنگی و فتح آباد، علی رغم استقرار در منطقه پرخطر دارای کمترین تاب آوری می باشند؛ لذا اتخاذ برنامه های بهبود شرایط اقتصادی از جمله متنوع سازی اقتصاد و همچنین برگزاری کلاس های توانمند سازی اجتماعی برای این دو روستا از اهمیت زیادی برخورداراست.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

اولویت سنجی عوامل موثر بر تاب آوری اجتماعی در برابر مخاطرات طبیعی با تاکید بر زلزله

امروزه رویکرد جدید مدیریت بحران تاب‌آوری اجتماعات شهری است. یکی از ابعاد مهم تاب‌آوری، بعد اجتماعی است. هدف از این مقاله اولویت‌سنجی عوامل مؤثر بر تاب‌آوری اجتماعی در برابر زلزله می‌باشد؛ در این راستا با روش اسنادی و کتابخانه‌ای شاخص‌های مطرح اجتماعی جمع‌آوری گردید، سپس با روش دلفی فازی به غربالگری شاخص‌ها پرداخته شد از پنجاه شاخص شناسایی شده بیست‌ونه شاخص در هفت معیار کلی طبقه‌بندی گردید. جهت ...

full text

نقش مدیریت محلی در ارتقای تاب آوری مکانی در برابر بلایای طبیعی با تأکید بر سیلاب

هدف از این تحقیق، بررسی نقش مدیریت محلی در مورد اصول مدیریت بلایای طبیعی برای ارتقای تاب‌آوری مکانی است. منطقه‌ی مورد مطالعه نواحی روستایی مستقر در حوزه‌ی چشمه کیله‌ی شهرستان تنکابن و سردآبرود کلاردشت را شامل می‌شود که هر دو منطقه جزو مناطق نمونه‌ی گردشگری کشور هستند، به‌طوری که سرمایه‌گذاری‌های زیادی در این دو منطقه با هدف توسعه‌ی فعالیت‌های گردشگری صورت گرفته است. از طرف دیگر این دو منطقه با ...

full text

ارزیابی سطح آمادگی شهر رویان در برابر حوادث طبیعی با تاکید بر رویکرد تاب آوری شهری

تاب آوری به عنوان یکی از مهمترین موضوعات حوزه شهری که ضامن تداوم برنامه و ارتقا کیفیت زندگی از طریق پیشگیری و آمادگی مواجهه با بسیاری از چالش های شهریست. سوانح طبیعی به‌عنوان چالشی اساسی برای شهرها و مانعی در جهت نیل به توسعه پایدار جوامع انسانی مطرح می‌باشند.ایران به عنوان یکی از ده کشور بلاخیز دنیا به لحاظ قرار گیری بر روی گسل و مواجه...

full text

سنجش و ارزیابی تاب آوری کلانشهر شیراز با رویکرد کاهش خطرپذیری در برابر مخاطرات طبیعی

امروزه، خسارات فراوان مخاطرات طبیعی و انسانی به محیط و کالبد شهرها باعث شده است که مفهوم تاب آوری به منظور کاهش آثار سوانح، به حوزه‌ای مهم در عرصه مدیریت بحران تبدیل شود. شناخت تاب آوری می‌تواند به تعیین صفات و ویژگی‌هایی که ظرفیت مقابله جوامع با سوانح را افزایش می‌دهند کمک نموده و ابزارهایی را برای کمک به فرآیند کاهش آسیب پذیری پیشنهاد نماید. پژوهش حاضر از نظر هدف، پژوهشی کاربردی و از نظر ماهی...

full text

تحلیل وضعیت تاب آوری شهری در برابر مخاطرات طبیعی (مورد مطالعه: شهر باقرشهر)

مخاطرات طبیعی، شرایط زندگی سکنه شهرهای جهان را بشدّت تحت تأثیر قرار داده­ است. فزونی بلاها و خسارات مالی و جانی آن‌ها، پژوهش­هایی با موضوع تاب­آوری را در مطالعات شهری الزام­آور ساخته و در پی آن، مفهوم تاب­آوری به­سرعت در ادبیات پایداری شهری جای گشوده است. در پژوهش حاضر تاب­آوری شهر باقرشهر از شهرهای استان تهران و حاشیه پایتخت در برابر بلایای طبیعی مورد بررسی قرار گرفته است. این پژوهش از منظر هدف...

full text

سنجش میزان تاب آوری شهر ها در برابر مخاطرات طبیعی (مطالعه موردی: شهر بابل)

در حال حاضر به دنبال رشد شهرنشینی و افزایش سوانح طبیعی، بررسی و سنجش تاب آوری سیستم های انسانی و طبیعی در دستیابی به توسعه پایدار از اهمیت ویژه ای برخوردار است. از این رو هدف از این پژوهش سنجش میزان تاب آوری شهر بابل جهت کاهش خطرپذیری در برابر مخاطرات طبیعی می باشد. روش مورد استفاده در تحقیق توصیفی- تحلیلی است که برای گردآوری اطلاعات از روش کتابخانه ای و پیمایشی(پرسشنامه)، استفاده شده است. جامع...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 9  issue 23

pages  0- 0

publication date 2020-03-20

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023