تبیین انسجام محتوایی سوره لقمان با روش تحلیل محتوای کیفی
author
Abstract:
تبیین انسجام محتوایی در سورههای قرآن کریم رهیافتی مؤثر در نفی شبهه خاورشناسان درباره پراکندگی و ناپیوستگی متن قرآن کریم است. این نوشتار تلاش دارد تا به بررسی انسجام محتوایی در آیات سوره لقمان و کشف مفاهیم محوری برای تبیین ارتباط میان آیات این سوره بپردازد. بر این اساس در چارچوب روش تحلیل محتوای کیفی و با استخراج و دستهبندی مفاهیم آیات روشن گردید که هرچند در این سوره بهظاهر از موضوعات متعدد و مختلفی سخن به میان آمده است اما محور اصلی مفاهیم این سوره "مدح حکمت و چگونگی حصول آن" است که شامل سه محور فرعی "قرآن کتاب حکیم و حکیمپرور"، "لقمان و شایستگی رسیدن به حکمت توحیدی"، و "اسباب حصول حکمت توحیدی" است. همچنین در این سوره دستهای از مفاهیم مربوط به حکمت مانند: شکر، توحید، طاعت، هدایت، رحمت، فلاح، در برابر مفاهیم مربوط به لهو مانند کفر، شرک، جهل، ظلم، ضلال قرار میگیرد.
similar resources
کشف دلالتهای اجتماعی ـ سیاسی سوره نمل با روش تحلیل محتوای کیفی
تحلیل محتوای کیفی از جمله روشهایی است که قابلیت استنتاج مباحث جدید از قرآن را فراهم میکند. در این مقاله سوره نمل با روش تحلیل مضمون که یکی از شیوههای تحلیل محتوای کیفی است، بررسی و تبیین گردید. در این تحلیل آیاتی که از انسجام مفهومی و معنای خاصی برخوردار بودند، بهوسیله نرمافزار MAXQDA در شبکه مضامین تجزیه و تحلیل گردید. هدف از این اقدام، دستیابی به دلالتهای اجتماعی سیاسی سوره مبارکه نمل ا...
full textتحلیل انسجام غیرساختاری در سوره لیل با رویکرد زبانشناختی نقشگرا
ارتباط و انسجام میان اجزای مختلف سورههای قرآن موضوعی است که از قرنها پیش در سخن قرآنپژوهان غربی و شرقشناسان جایگاه خاصی یافته و برخی همانند نولدکه، بلاشر، کارلایل، گلدزیهر و...، با طرح ادعاهایی بیدلیل و بر خلاف روایات تاریخی تلاش کردهاند موضوع انسجام در قرآن کریم را بشری و سلیقهای قلمداد کنند. این پژوهش بر آن است با نگاهی فراجملهای و متنبنیاد با اتکا به نسخه تکاملیافته از نظریه نظا...
full textتحلیل انسجام واژگانی در سوره عنکبوت
از جمله موضوعات مهم زبانشناسی نقشگرای هالیدی و رقیه حسن، انسجام و به هم پیوستگی متن است. هراندازه انسجام آوایی، واژگانی، دستوری و معنایی میان یک متن و عناصر آن بیشتر باشد؛ آن متن ماندگارتر خواهد بود. از این رو میتوان گفت یکی از دلایل ماندگاری قرآن مجید همین انسجامی است که میان عناصر آن برقرار است و مایه برخی از پژوهشهای ادبی ـ قرآنی گشته است. در این جستار با روش توصیفی– تحلیلی، «انسجام واژگ...
full textالگوی تربیت فرزند بر مبنای تحلیل و تفیسر سوره لقمان
چکیده: مقاله حاضر با عنوان «الگوی تربیت فرزند لقمان حکیم درقرآن» با هدف کشف الگوی مورد استفاده حضرت لقمان در تربیت فرزندش با استفاده از تفسیر و تحلیل آیات سوره لقمان و با روش تحلیل محتوا و استنباطی به بررسی این موضوع پرداخته است. نتایج نشان می دهد که الگوی تربیتی لقمان حکیم از سه عنصر اصلی محتوا، اصول و روشهای تربیت تشکیل شده است. در قسمت محتوا، سه محور اساسی آموزه های های اعتقادی، آموزه ...
full textنظریه انسجام متنی و محتوایی و نقش آن در اثبات توقیفی بودن چینش آیات سوره ممتحنه
چکیده توقیفی و اجتهادی بودن چینش آیات در سورههای قرآن از دیرینهترین اختلافهای پژوهشگران علوم قرآنی است. حال آنکه با واکاوی دقیق در دلایل قرآنی، روایی و عقلی اثبات میشود که همه آیات قرآن به صورت توقیفی تنظیم شدهاند. هرچند قائلان به اجتهادی بودن چینش آیات، تنظیم تعداد اندکی از آیات را حاصل اجتهاد صحابه میدانند؛ با این حال برخی آیات قرآن را مؤید این اجتهاد ذکر میکنند. از نظر آنها، سوره ممت...
full textبررسی مقایسهای تحلیل محتوای کیفی و روش هرمنوتیک
مقاله حاضر با عنوان بررسی مقایسهای تحلیل محتوای کیفی و روش هرمنوتیک تدوین شده و در آن تلاش شده است ضمن مقایسه دو روش تحلیلی فوق با همدیگر، اشتراکها و تفاوتهای آنها با همدیگر در قالبی مقایسهای مشخص و بازنمود یابد. این مقاله یک مقاله موردی- انتقادی است که با روش اسنادی انجام شده و نتایج آن نشان میدهد که این دو روش به رغم تشابه در اصل کار خود که همانا پرداختن به محتوای متن به صورت کیفی است...
full textMy Resources
Journal title
volume 16 issue 1
pages 83- 112
publication date 2019-04-21
By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.
Keywords
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023