تبیین الگوهای جهانی‌شدن، مصرف و زندگی روزمره

author

  • عباس جنگ دانش‌آموخته جامعه‌شناسی و فلسفه، دانشگاه علامه طباطبایی
Abstract:

هدف این مقاله تبیین پدیده‌ی متأخر جهانی شدن معاصر، در سه ساحت پیدایش، بسط و همچنین پیامدهایش در حوزه‌ی مصرف زندگی ‌روزمره است. جهانی‌شدن واقعیتی اجتماعی با چندین بعد بهم پیوسته است. ذیل چرخش فرهنگی و اهمیت یافتن بحث مصرف در زندگی‌روزمره، الگوهای برساخته شده‌ی مصرفی در این حوزه، به‌عنوان الگوهای معنایی و هویت‌ساز برای کنشگران زندگی روزمره در نظر گرفته می‌شود. در این شرایط تحت روند جهانی‌شدن، این کنشگران با نشانه‌ها و کالاهای مختلف از سراسر جهان مواجهه می‌شوند. در اینجا نوع واکنش کنشگران زندگی روزمره در قالب انواع بومی‌گرایی، جهانی‌گرایی و روند میانه‌ی چندرگه قابل بررسی است. جهت بررسی انواع مواجهات کنشگران ایرانی با این روند، پژوهش حاضر بر الگوهای مصرفی بر مبنای منابع و کالاهای محلی و جهانی تمرکز نمود. روش‌شناسی این پژوهش از نوع کیفی و توصیفی، و روش مردم‌نگارانه است که از طریق مصاحبه‌ی عمیق با 28 جوان 18 تا 35 ساله‌ی تهرانی، و گردآوری اسناد، در متن زندگی‌روزمره اقدام به جمع‌آوری داده‌هایی در مورد الگوهای مصرفی شده است. داده‌های جمع‌آوری شده در قالب روشی ترکیبی از کدگذاری موضوعی، کدگذاری عددی، تحلیل گفتگو، تحلیل اسنادی، در کنار تحلیل کمی محتوا، به بررسی انواع الگوهای التقاطی مصرفی بر مبنای شدت مصرف منابع مختلف در پنج حوزه‌ی مصرف خوراک و نوشیدنی؛  پوشش و مدیریت بدن؛ فراغت؛ انواع مصارف فرهنگی؛ مصارف ارتباطی؛ نشان داد که نوعی جهان‌وطنی در بعد مصرفی در ساحت زندگی‌ روزمره‌ی ایرانی مشهود است که شدت آن بر مبنای میزان مصارف منابع و همچنین خلاقیت کنشگران، مختلف می‌باشد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تبیین الگوهای جهانی شدن، مصرف و زندگی روزمره

هدف این مقاله تبیین پدیده ی متأخر جهان شدن معاصر، در سه ساحت پیدایش، بسط و همچنین پیامدهایش در حوزه ی مصرف زندگی روزمره است. جهانی شدن واقعیتی اجتماعی با چندین بعد بهم پیوسته است. ذیل چرخش فرهنگی و اهمیت یافتن بحث مصرف در زندگی روزمره، الگوهای برساخته شده ی مصرفی در این حوزه، بعنوان الگوهای معنایی و هویت ساز برای کنشگران زندگی روزمره در نظر گرفته می شود. در این شرایط تحت روند جهانی شدن، این کنش...

full text

جایگاه مصرف خبر در زندگی روزمره مخاطبان

در این مقاله به بررسی نحوه تعامل مخاطبان با رسانه‌های خبری پرداخته شده و این سوال مطرح شده است که خبر و رسانه‌های خبری در زندگی روزمره مخاطبان چه جایگاهی دارند. بدین منظور با استفاده از روش مصاحبۀ کیفی نیمه‌ساخت‌یافته 29 مصاحبۀ فردی و گروهی با 54 نفر از شهروندان تهرانی از گروه‌های سنی و جنسی مختلف به عمل آمده است. نتایج نشان داد که خبر در زندگی مخاطبان در هر دو گروه مردان و زنان و در گروه‌های ا...

full text

مخاطره، آسیب‌پذیری و زندگی روزمره

تحولات اجتماعی گستردۀ جهان در دوران کنونی (جهانی‌شدن، تکنولوژی‌های نوین ارتباطی، صنعتی‌شدن جنگ و تروریسم، چیرگی ارزش‌های مصرف‌گرا و...)، علاوه بر ایجاد تغییرات عمده در شیوۀ زندگی شخصی و اجتماعی انسان‌ها، وظایف و کارکردهای علوم اجتماعی به‌طورعام و جامعه‌شناسی به‌طورخاص را نیز کاملاً تحت تأثیر قرار داده‌اند. شیوۀ اثرگذاریِ تحولات نهادی جهانی بر موضوعات و دغدغه‌های علم جامعه‌شناسی و اینکه این علم، ع...

full text

الگوهای کاربری تلفن همراه در میان جوانان ایرانی؛ کارکردها و کژکارکردها در زندگی روزمره

این مقاله با تدقیق و تأمل در مفاهیم کارکرد و کژکارکرد، به استفاده‌های مختلف تلفن‌همراه در زندگی روزمرۀ جوانان تهرانی پرداخته، الگوهای کاربری آن‌ها را توصیف و صورت‌بندی می‌کند. این پژوهش به روش کیفی و با استفاده از تکنیک مصاحبۀ پدیدارشناختی، تجربۀ زیستۀ شانزده جوان ساکن تهران را مورد تحقیق قرار داده است. در ابتدا، با نگاهی به مناسبات میان جامعه و تکنولوژی، به نقش فناوری‌های ارتباطی در تغییر جهان...

full text

زندگی روزمره موتورسواران معیشتی

این مقاله شرح روایتِ زندگی تهیدستانی است که سیاست­های نولیبرال آنان را از بازار کار رسمی محروم و به معیشت­شان دست درازی کرده است. این گروه از محروم­شدگان شهری به ناگزیر برای بهبود بخشیدن به زندگی­شان به خیابان­ها هجوم آوردند و  توانستند در «قلمروهای غیر رسمی» فضا و فرصت­ کار برای خودشان دست و پا کنند.  کار برای ...

full text

دیوارنوشته‌ها: تقابل سیاست و زندگی روزمره

تلاش اصلی این پژوهش واکاوی ژرف­نگرانه‌ی دلالت­ها و معانی دیوارنوشته­ها در فضاهای آکادمیک است؛ فضاهایی که معجونی از فرهنگ­ها، نگرش­ها، باورها و ایستارهایی خاص در باب جهان پیرامونی را به­نمایش می­گذارند؛ فضاهایی چندفرهنگی با تکثر قومی/مذهبی و با تنوع سبک­های زندگی. ایده‌ی بنیادین این پژوهش آن است که امروزه فضاهای رسمی آکادمیک، که بنابه ماهیت­شان می­بایست تحت کنترل قواعد رسمی و کنش­ها و رتوریکِ علم...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 8  issue 15

pages  265- 301

publication date 2016-03-20

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023