تبیین افق 1404 آموزش عالی ایران با استفاده از روش سناریونویسی

آموزش عالی از نقشی کلیدی در تحقق چشم­ اندازهای توسعه کشور در نزد سیاست‌گذاران برخوردار است. این امر به طراحی چشم­ اندازها و رسالت­ هایی برای این نهاد مهم در منابع بالادستی انجامیده است. در این راستا، آینده ­پژوهی و تدوین سناریوهای احتمالی در جهت تحقق چشم­ اندازها و رسالت­ های آموزش عالی بسیار ضروری می­ نماید. علیرغم این اهمیت، ترسیم آینده ­های متصور درزمینۀ تحقق جهت­ گیری منابع بالادستی همواره مورد غفلت قرار گرفته است. پژوهش حاضر به بررسی آینده مطلوب آموزش عالی ایران در افق 1404 پرداخته است. پژوهش حاضر کیفی بوده و از فن سناریونویسی برای آینده ­نگاری بهره گرفته شده است. جامعه آماری پژوهش را منابع بالادستی و صاحب­نظران حوزه آموزش عالی کشور تشکیل داده­ اند. روش نمونه ­گیری، هدفمند بوده و با مصاحبه با 14 نفر از خبرگان، اشباع نظری در داده ­ها حاصل گردید. ابزار جمع­ آوری داده­ ها، فرم تحلیل محتوای منابع بالادستی و مصاحبه نیمه­ ساختاریافته بود و از روش تحلیل محتوای کیفی و تحلیل تفسیری به منظور تحلیل داده­ ها استفاده شد. یافته­ های حاصل از تحلیل محتوای منابع بالادستی نشان داد که چشم­ اندازها و رسالت­ های آموزش عالی ایران را می ­توان در سه مقوله آموزش، پژوهش و خدمات مورد بررسی و تحلیل قرار داد و بر اساس این یافته­ ها و نظرات خبرگان، چهار سناریوی بازسازی­ گرایی، سازش­ گرایی، استانداردگرایی و سازنده­ گرایی را می­توان برای آموزش عالی ایران متصور شد. پژوهش حاضر به این نتیجه انجامید که سناریوی مطلوب آموزش عالی ایران در افق 1404، سناریوی سازنده­ گرایی است.