تبیین اختلاف آراءِ محقّق نائینی و امام خمینی(ره) در مقولۀ ولایت فقیه براساس نظریۀ تفسیریِ اِریک هِرش

author

  • رحمت عباس تبار استادیار دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه مازندران، مازندران، ایران
Abstract:

    اختلاف در آراء فقیهان در باب «ولایت فقیه و حدود آن» از عمده ترین مناقشات فقهی در سده ی اخیر بوده است. اما علت این اختلافات را باید در پس مباحث و مناقشات نظری در کتب و رساله های استدلالیِ فقها جستجو کرد. در این میان به نظر می رسد رویکردها و نظریات تفسیری کلاسیک در غرب ظرفیت بدیعی برای توضیح و تبیین علل شکل گیری این اختلافات از نظرگاهی نو به این آراء دارند. این نوشتار در پی آن است که اختلاف آراءِ مرحوم نائینی و امام خمینی(ره) در مقوله ی ولایت فقیه را با استمداد از دستاوردهای نظریه ی «تفسیر بازشناسانۀ» اِریک هِرش، متفکر متأخّر هرمنوتیک کلاسیک، به کنکاش بگذارد. در پژوهش حاضر پس از عیان سازی مفروضات دو فقیه با تحلیل محتوای کیفی متون ایشان، در نهایت علت اصلی تفاوت آراء را تفاوت در تلقّی آن دو از «ژانر درونی» روایات محلّ رجوع، به عنوان مفهومی کلیدی در نظریه ی هرِش، قلمداد می کند.  

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تبیین اختلاف آراءِ علامه نائینی و امام خمینی(ره) در مقولۀ ولایت فقیه در نظریۀ تفسیریِ اِریک هِرش

    اختلاف در آراء فقیهان در باب «ولایت فقیه و حدود آن» از عمده ترین مناقشات فقهی در سده ی اخیر بوده است. در این میان به نظر می رسد رویکردها و نظریات تفسیری کلاسیک در غرب ظرفیت بدیعی برای توضیح و تبیین علل شکل گیری این اختلافات از نظرگاهی نو به این ...

full text

رابطۀ ولایت فقیه با ولایت عرفانی از دیدگاه امام خمینی

چکیده: در این مقاله سعی شده ارتباط بین اندیشه‌های فقهی و عرفانی امام خمینی درباره نظریۀ ولایت فقیه مورد کنکاش قرار گرفته و با نقد و بررسی نظرات مختلف ازقبیل تباین کلی، اتحاد کامل، استلزام منطقی و هماهنگی ظاهر و باطن به بیان اعتقاد امام خمینی پرداخته‌ شود. به اعتقاد ایشان اسلام نیز همانند دیگر شرایع آسمانی دارای ظاهر و باطنی می‌باشد و دستورات شرع مقدس ریشه در عالم حقیقت دارند و دست‌یابی کامل به ...

full text

نوآوری امام خمینی(ره) در مبانی نظریه ولایت فقیه

ارائه نظریه"حکومت اسلامی بر مبنای ولایت فقیه" از یک سو نشان از درک عمیق امام خمینی(ره) از تبار تاریخی اندیشه ای خود و از دیگر سو،آگاهی و شناخت کامل از شرایط زمان و مکان خود دارد.نظریه ولایت فقیه با دو چالش اساسی روبرو بود:نخست،چالش نظریه ولایت با مقتضیات و ملزومات عصر جدید که ایشان،جمهوری اسلامی را طراحی نموده و دیگری چالش تاریخی محدودیت"حسبه" اختیارات ولی فقیه بود که چالش درونی حکومت اسلامی در...

full text

بررسی تطبیقی اندیشه های امام خمینی ره و میرزای نائینی (ره) در رابطه با ولایت فقیه

علامه نائینی ( ره ) و امام خمینی (ره ) دوتن از چهره های شاخص فقه سیاسی شیعی و از نظریه پردازان شامخ نظریه ولایت فقیه می باشند. نائینی اگر چه ولایت فقیه را در عصر غیبت می پذیرد اما معتقد است که تحقق آن رد این مقطع امکان پذیر نیست و لذا براساس قاعده الزام از باب ضرورت به لحاظ کاهش ظلم نسبت به مردم ، طرح حکومت مشروطه به عنوان نظریه ثانوی مطرح کرد . نائینی اولین فقیه شیعی است که ضرورت تبدل نظام است...

15 صفحه اول

امام خمینى; احیاى دین و نظریه ولایت مطلقه فقیه

مقاله حاضر، احیاگرایى را به مانند برنامه اى پژوهشى در نظر مى گیرد که در آن، دو گروه روشنفکران دینى و عالمان دینى در طریقى متفاوت مشغول به کارند. تأکید بر این است که در مقایسه با رویکرد عالمانى که پروژه احیاگرایى را به پیش مى برند، روش امام خمینى در نوع خود بدیع و بى نظیر بوده است. بدیع بودن برنامه پژوهشى امام به این لحاظ است که وى مدعى احیاى دین در کامل ترین شکل آن (بازسازى جامعه دینى) با ابزار...

full text

محدوده اختیارات ولایت فقیه با تأکید بر دیدگاه امام خمینی

حاکمیت ولایت فقیه در عصر غیبت این سؤال را به دنبال می‌آورد که آیا محدوده اختیارات ولایت فقیه در حد اختیارات معصومین می‌باشد؟ یا این‌که اختیارات آنان کم‌تر و محدودتر از اختیارات معصومین است؟ به عبارت دیگر اختیارات ولایت فقیه در دایرۀ سیاست و حاکمیت مطلق است یا مقیّد؟ در این رابطه دو دیدگاه مطرح است عده‌ای از دانشمندان اسلامی برآنند که ولی فقیه در حوزه حاکمیت همانند معصومین  بسط الید می‌باشند و...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 5  issue 17

pages  57- 78

publication date 2018-11-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023