تاثیر عدالت و فرهنگ مالیاتی بر تمکین مالیاتی با در نظر گرفتن نقش نگرش مودیان- در نظام اداری ایران

امروزه مفهوم تمکین مالیاتی به یک پدیده رایج در اکثر کشورها تبدیل شده و توجه تعداد کثیری از محققان را به منظور شناسایی عوامل تاثیرگذار بر آن به خود جلب کرده است. این پژوهش نیز ضمن بیان عوامل اساسی تاثیرگذار بر تمکین مالیاتی مودیان همچون عدالت مالیاتی، فرهنگ مالیاتی و نگرش مودیان، به دنبال ارائه راهکارهایی برای بهبود وضعیت تمکین مالیاتی در سازمان امور مالیاتی می باشد. بر این اساس، در گام اول مجموعه ای از زیرساختهای شکل دهنده عدالت مالیاتی، فرهنگ مالیاتی، تمکین مالیاتی و نگرش مودیان بر اساس ادبیات پژوهش، پیشینه و تجربیات سایر کشورها شناسایی شده و در گام بعد بر اساس دیدگاه اساتید و خبرگان این بخش، با تکنیک دلفی طی سه مرحله، غربال گری گردیده است. اعضای پنل دلفی تحقیق حاضر شامل 23 خبره و در بررسی پیمایشی تعداد550 شرکت به عنوان نمونه آماری از مجموع اشخاص حقوقی مشمول مالیات بر ارزش افزوده اداره امور مالیاتی شهرستان ساری انتخاب و پرسشنامه بین آنها توزیع شده است. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزارهایSPSS و AMOS استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان داد که عدالت توزیعی و عوامل اجتماعی شدن از مهمترین مولفه های تاثیر گذار بر تمکین مالیاتی می باشند. همچنین یافته ها حاکی از تاثیر معنی داری عدالت مالیاتی، فرهنگ مالیاتی و نگرش مودیان بر تمکین مالیاتی بود.