تاثیر تاریخ کاشت،‌ مقدار بذر و فاصله ردیف بر صفات زراعی و عملکرد دانه کلزا رقم RGS003 در منطقه گنبد

اثر تاریخ کاشت، مقدار بذر و فاصله ردیف بر صفات زراعی، بیماری پوسیدگی اسکلروتینیایی ساقه و عملکرد دانه کلزا RGS003، در آزمایشی به مدت دو سال زراعی 1382-84 در ایستگاه تحقیقات کشاروزی گنبد مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی و در چهار تکرار انجام شد. سه تاریخ کاشت (15 آبان، 30 آبان و 15 آذر) در کرت های اصلی و سه مقدار بذر (4، 7 و 10 کیلوگرم در هکتار) و دو فاصله ردیف (12 و 24 سانتی متر) به صورت فاکتوریل در کرت های فرعی قرار گرفتند. با تاخیر در کاشت، مقدار رشد قبل از گلدهی، ارتفاع بوته، ارتفاع تا اولین شاخه فرعی در بوته و تعداد شاخه فرعی در بوته کاهش یافت. تیمار مقدار بذر 10 کیلوگرم در هکتار × فاصله ردیف 24 سانتی متر دارای بیشترین ارتفاع بوته و ارتفاع تا اولین شاخه فرعی (به ترتیب 134.3 و 46.8 سانتی متر)، کمترین تعداد شاخه فرعی در بوته (3.86 عدد)، کمترین مقدار مقاومت به خوابیدگی (7.79) و بیشترین درصد بیماری (10.88 درصد) بود. کلزا در تاریخ کاشت 15 آبان با بهره گیری از شرایط دمایی مناسب اوایل فصل رشد و استقرار سریع تر توانست بیشترین عملکرد دانه را داشته باشد. میانگین عملکرد دانه در تاریخ های کاشت 15 آبان، 30 آبان و 15 آذر به ترتیب 3512، 2827 و 2742 کیلوگرم در هکتار بود. در سال اول آزمایش به دلیل خوابیدگی بیشتر بوته ها، با افزایش مقدار بذر، عملکرد دانه کاهش یافت، در حالی که در سال دوم آزمایش این حالت وجود نداشت. باافزایش فاصله ردیف عملکرد دانه کاهش یافت. میانگین عملکرد دانه در دو فاصله ردیف 12 و 24 سانتی متر به ترتیب 3158 و 2896 کیلوگرم در هکتار بود. در نهایت با توجه به نتایج دو ساله آزمایش، تاریخ کاشت 15 آبان، مقدار بذر 7 کیلوگرم در هکتار و فاصله ردیف 12 سانتی متر برای کاشت کلزا رقم RGS003 در منطقه توصیه می شود.