تأملی بر چگونگی تکوین مفاهیم اصولی معماری منظر و تبلور آن در منظر ایران باستان (از ابتدا تا پایان دوران هخامنشی)

Authors

  • محمدرضا پورجعفر دانشیار گروه معماری، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.
  • پرهام بقایی کارشناس ارشد معماری، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.
Abstract:

معماری منظر، که در بیان پیشینیان تحت عنوان باغ ایرانی متبلور می‌گردد، از قدیمی‌ترین و مهمترین حرکات تمدن بشری در زمینه باغ سازی است؛ تا آن جا که نوشته‌های باقی مانده از یونانیان و کتب مقدسی چون تورات، در باب مقوله منظر باستان ایرانی بسیار نوشته‌اند. معماری منظر با دارا بودن ریشه در طبیعت و جنسیتی متفاوت با معماری، نقش و جایگاهی اساسی در زندگی انسان باستان داشته و توانسته است در کنار کارکردهای متعدد جانبی، با توجه به محیط پیرامون، به مطلوب ساختن فضاهای بیرونی و محیط معماری کهن ایرانی بپردازد. پرواضح است، تعاملات عینیتی-‌ذهنیتی معماری منظر به عنوان پدیده‌ای که در محیط خارج شکل می گیرد، مبدع جریانی بوده است، که همسان با رشد دیگر جوانب توسعه بشری در ایران، بیانی از روش زندگی، فرهنگ، نیازها و هویت ایران باستان می باشد. بدیهی است مطالعات بیشتر در ریشه‌یابی و کشف ناگفته‌های معماری منظر باستان، به روشن شدن هر چه بیشتر پایه‌های اعتقادی، اجتماعی و فرهنگی مردمان آن دوران می‌پردازد. در این راستا پژوهش حاضر به بررسی مفاهیم پایه‌ای معماری منظر پرداخته و با معرفی علوم و هنر، جایگاه معماری منظر را در تقسیم‌بندی هنرها، بیان می‌کند و سپس با ذکر کارکردهای معماری منظر و بیان نقش اجتماع در این مقوله هنر، ریشه‌ها و تبلورات معماری منظر باستان – با بیان تفصیلی نمونه‌های جاودانه کهن معماری ایرانی- را مورد بحث قرار  می‌دهد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

جایگاه نمادهای نجومی در هنر ایران باستان (دورۀ پیش از تاریخ تا پایان دوره هخامنشی)

غنای هنری نخستین دست­ ساخته ­های کشف شده در فلات ایران، ذهنیت تحول ­یافت ه­ای را نشان می ­دهد که به‌احتمال‌ قوی، حاوی باورهای و عقاید محکمی است. در میان این باورها و اعتقادات، نظام نجومی بسیار قوی و پررنگ جلوه می­ کند. برای انسان اولیه که مجبور بود با دست­ خالی با عناصر طبیعی مقابله کند و زنده بماند، وضع اقلیمی و جوّی بزرگ­ ترین دغدغه به شمار می ­آمد. زمانی که کشت­زار و گلّه تنها مایۀ امرارمعاش ب...

full text

تحلیلی بر باغ‌سازی ایران از آغاز دوران حکومت هخامنشی تا پایان عصر پهلوی

باغ‌های ایرانی که پیشینه شکل‌گیری آن‌ها به دوره هخامنشی می‌رسد همواره ویژگی‌های طراحی آن‌ها از یک سو تحت تأثیر  برخی از خصوصیات مهم فرهنگ، مذهب و تمدن ایران و از سوی دیگر تحت تأثیر شرایط محیطی بوده است. الگوی کلی طراحی این باغ‌ها از زمان آغاز حکومت هخامنشیان تا پایان دوره قاجار بیشتر بر طرح چهارباغی استوار بوده است که در اواخر دوره قاجار و از آغاز حکومت پهلوی این نوع الگوی طراحی تحت تأثیر تجددگ...

full text

از منظر نزاع تا منظر دفاع؛ مفاهیم و گونه‌های پیوند منظر با جنگ

جنگ و نزاع بخش تاریک و تلخ تجربه بشری است که تلاش‌ها برای اجتناب از آن برخی مواقع غیرممکن بوده است. این نوشتار با نگرشی متنی به پدیده جنگ، منظر را از صرف قرارگاهی برای تحقق آن به‌مثابه محصولی برای درک واقعیت جنگ و انتقال تجارب و مفاهیم موجود در آن تلقی می‌کند. به‌این‌ترتیب، این نوشتار با مطالعه ادبیات موضوع حوزه منظر جنگ، با ایجاد تمایز میان دو مفهوم «جنگ» و «نزاع»، این فرضیه را مطرح می‌کند که ...

full text

بررسی تداوم عناصر تزیینی معماری ایران باستان در معماری دوران اسلامی ایران تا پایان دوره صفوی

به استناد مدارک و شواهد باستانشناسانه، با سقوط دولت ساسانیان و آغاز دوران اسلامی، بخش بسیار زیادی از عناصر تزیینی معماری ایران در دوران پیش از اسلام در معماری دوران بعد از اسلام به خدمت گرفته شده و تکوین یافته است. در این پژوهش با انجام مقایسه ای تطبیقی میان تزیینات وابسته به معماری بناهای ایران پیش از اسلام و عناصر تزیینی ایران در دوران پس از اسلام تا پایان دوره صفوی، به تبیین مفهوم تداوم عناص...

15 صفحه اول

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 1  issue 1

pages  45- 57

publication date 2009-03-01

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023