تأملی بر بحث‌های فلسفی معاصر درباره‌ی بی‌معنایی در هنر

author

  • مریم بختیاریان دکتری فلسفه هنر، استادیار گروه فلسفه هنر، دانشکده الهیات و فلسفه، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران
Abstract:

هنرها در آفرینش، کاربرد، تفسیر و در نتیجه معنا از هم متفاوتند. دشواریِ دستیابی به معنا، اهمیت مطالعه­ی معنا و بی­معناییِ هنر را مضاعف می­کند. زمانی معنا در واقعیتی جست و جو می­شد که اثر هنری بازنمود آن بود، اما در هنر غیربازنمای معاصر، معنا همان رازی است که هستیِ هنر بر آن استوار است. اکنون جای بسی تأمل است که بدون معنا، هنر چگونه هستی می­گیرد و چرا برخی بی­معناییِ هنر را تحسین می­کنند وقتی هنوز چیستیِ آن را نمی­دانند. در این پژوهش با استعانت از مطالعه و تحلیل داده­های برآمده از آرای فیلسوفانِ تأثیرگذارِ معاصر، تلاش می­شود خاستگاه پندار بی­معنایی و راه حل آن در شناخته شده­ترین نظریه­ها جست­و­جو شود. به نظر می­رسد این که معناسازی پروژه­ای انسانی است، عامل رواج پندار بی­معنایی است، در حالی که تفسیرپذیری، تمایز میان این و آن اثر، تاریخ هنر، تمایز هنر و غیر هنر مواردی هستند که با لحاظ آنها نمی­توان معمای معنا را به بی­معنایی ختم کرد. وقتی هدف، جست­و­جوی معناست، تحقق بی­معنایی ممکن نیست و تفسیرپذیری، بقای اثر است. برای اثبات این ادعا می­توان به نظریه­هایی رجوع کرد که بی­معنایی را نفی معناداری نمی­دانند. چالش اساسی نظریه سیستمی همین است که تجربه­ی بی­معنایی که همان نیستی است ممکن نیست. 

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تفکر فلسفی در ایران معاصر

پرسش از تفکر فلسفی در ایران معاصر را باید پر اهمیت تلقی کرد از ذهن و روح ایرانی که در طول تاریخ مأنوس با اندیشه حکمی و فلسفی و منشأ پیدایش نظام‌های بزرگ فلسفی بوده است انتظار می‌رود که در طول دوره تلاقی با عالم مدرن نیز از اندیشیدن باز نایستاده باشد. تحقیق در وضع تفکر فلسفی در ایران دوره جدید علاوه بر اهمیت فی‌نفسه، ما را با فضاهای ذهنی که منشأ ماجراها و حوادث پدید آمده در لایه‌های بیرونی‌تر حی...

full text

تأملی بر بازشناسی هنر آبستره

تمامی تاریخ هنر، تا اوایل سده بیستم میلادی، شاهد حضور پر قدرت نقاشی فیگوراتیو و تصویری بوده است. هنرهای غیر تصویری، بیشتر در زمینه هنریهای کاربردی و تزئینی ظهور یافته بود. در اوایل قرن بیستم، نقاش اروپایی از تصویر نمودنجهان محسوس و دنیای عینی روی برتافت و صحنه نقاشی خود را از اشیاء و عناصر قابل شناخت و شکل های شناخته شده در جهان مرئی و ملموس، خالی کرده و به بازتاب دنیای درون خود پرداخت. تغییر ج...

full text

مبانی فلسفی هنر در آثار ابن‌سینا

یکی از مؤلفه­های اصلی هنر، زیبایی است. به نظر ابن­سینا زیبایی به معنای عام (محسوس و نامحسوس)، کمال اخیر یا داشتن همه اوصاف شایسته و بایسته است. به نظر او عناصر زیبایی محسوس، نظم، تقارن، حُسن تألیف، اعتدال، وحدت و اتّفاق در یک شیء است. منشاء نهایی زیبایی، جمیل مطلق است. لذت بخشی، ایجاد دوستی و عشق، اِعجاب و تحسین‌برانگیزی از جمله آثار زیبایی بر روی نفس مُدرِک‌اند. زیبایی امری عینی و آفاقی است. هنر طب...

full text

تبیین جایگاه هنر در رهیافت فلسفی- دینی

در این مقاله"هنر" با رهیافتی فلسفی و با تمرکز بر دیدگاه فیلسوفان معروف یونان باستان، که سهم عمده ای در تحلیل و تبیین آن داشته و در جهت گیری اندیشه آیندگان مؤثّر بوده اند و با نظر به نگرش فیلسوفان مسلمان، مورد کاوش قرار می گیرد و به روش توصیفی- تحلیلی، تلاش می گردد تلاقی نگرش فلسفی و دینی در مقوله هنر نشان داده شود. زیرا همانطور که بسیاری از اندیشه ورزی های هنری، در مسائلی همچون اخلاق و تربیت با ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 21  issue 2

pages  5- 14

publication date 2016-11-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023