تأثیر ویژگی‌های فردی بر تمایلات افشاگری حسابرسان مستقل

مقدمه: بعد از فروپاشی مؤسسه حسابرسی آرتور اندرسن، موضوع افشاگری در حوزه اخلاق حرفه‌ای توجه ویژه‌ای را به خود جلب کرد و حرفه حسابرسی ملزم شد بیش از پیش به الزامات استقلال حرفه پای‌بند باشد و در جهت منافع عموم عمل کند. در این پژوهش تأثیر ویژگی‌های فردی شامل نگرش فرد نسبت به افشاگری، ادراک فرد نسبت به کنترل رفتاری، پذیرش اخلاقی مطلوب، تعهد فرد نسبت به استقلال حسابرسی، مسئولیت فردی برای افشاگری و هزینه‌های افشاگری برای فرد بر تمایلات افشاگری درون‌سازمانی و برون‌سازمانی بررسی می‌شود. روش پژوهش: این پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی و تلفیقی از روش‌های پیمایشی مقطعی و همبستگی است. نمونه پژوهش شامل 242 نفر از حسابرسان شاغل در مؤسسات حسابرسی معتمد بورس اوراق بهادار تهران از جمله سازمان حسابرسی در سال 1396 است. ابزار پژوهش پرسش‌نامه و سناریو است و فرضیه‌های پژوهش با استفاده از معادلات ساختاری با رویکرد کم‌ترین مربعات جزئی آزمون شده است. یافته‌ها: متغیرهای نگرش فرد نسبت به افشاگری، ادراک فرد نسبت به کنترل رفتاری و مسئولیت فردی برای افشاگری بر هر دو بُعد درون‌سازمانی و برون‌سازمانی تمایلات افشاگری حسابرسان مستقل تأثیر مثبت و معنی‌دار دارد اما متغیر تعهد فرد نسبت به استقلال حسابرسی بر هیچ‌یک از دو بُعد تمایلات افشاگری حسابرسان تأثیر معنی‌دار ندارد. هم‌چنین، متغیر پذیرش اخلاقی مطلوب فقط بر بُعد تمایلات افشاگری برون‌سازمانی تأثیر مثبت و معنی‌دار دارد و هزینه‌های افشاگری برای فرد نیز تنها بر بُعد تمایلات افشاگری درون‌سازمانی تأثیر منفی و معنی‌دار دارد. نتیجه‌گیری: نتایج پژوهش نشان می‌دهد که از دیدگاه حسابرسان مستقل افشاگری درون‌سازمانی به برون‌سازمانی ارجحیت دارد. هم‌چنین، ویژگی‌های فردی بر تمایلات افشاگری حسابرسان مستقل مؤثر است. بنابراین، پیشنهاد می‌شود در استخدام حسابرسان به ویژگی‌های فردی آن‌ها توجه شود. افزون براین، با شناسایی و درک بهتر عوامل مرتبط با افشاگری و در نظرداشتن ویژگی‌های شخصیتی مؤثر در حسابرسان می‌توان تمایلات افشاگری را پیش‌بینی کرد.