تأثیر مدیریت کلش کلزا و کود نیتروژن بر عملکرد گندم و برخی از ویژگی‌های خاک

به منظور بررسی تأثیر نیتروژن و بقایای گیاهی کلزا بر عملکرد گندم و بهبود برخی خواص فیزیکی و شیمیایی خاک در تناوب کلزا- گندم، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب کرت­های خرد شده نواری در سه تکرار به مدت چهار سال زراعی (1393-1388) در ایستگاه تحقیقاتی چهارتخته شهرکرد انجام شد. تیمارها شامل سه سطح نیتروژن (صفر:N1، 25 : N2و50 : N3 کیلوگرم در هکتار) به­عنوان عامل اصلی و چهار سطح مدیریت بقایای گیاهی کلزا (M1: جمع‌آوری کاه و کلش و خارج کردن از سطح کرت‌ها، M2: به زیر خاک بردن بقایای گیاهی موجود با گاو آهن برگرداندار، M3: مخلوط کردن بقایای گیاهی موجود توسط دیسک با خاک سطحی و :M4مخلوط کردن بقایای گیاهی توسط دیسک با خاک سطحی و سپس به زیر خاک بردن با گاو آهن برگرداندار) به­عنوان عامل فرعی بود. نتایج تجزیه واریانس نشان داد اثر سال روی عملکرد بیولوژیک، عملکرد دانه و وزن هزار دانه معنی­دار شد. بیشترین مقادیر این صفات از سال دوم برداشت گندم حاصل شد. اثر نیتروژن روی عملکرد بیولوژیک، عملکرد دانه، درصد پروتئین، نیتروژن اندام هوائی و وزن هزار دانهتفاوت معنی­دار ایجاد نمود. حداکثر مقدار این صفات به­ترتیب به­میزان 10061، 3975 کیلوگرم در هکتار، 19%، 9/2 درصد و 7/38 گرم از تیمار N2 بدست آمد.اثر مدیریت بقایای گیاهی بر عملکرد بیولوژیک، عملکرد دانه، شاخص برداشت، کربن آلی خاک و وزن هزار دانه معنی­دار شد. بیشترین میزان این صفات به ترتیب به میزان 10441 و 4186 کیلوگرم در هکتار، 4/36% ، 77/0 % و7/38 گرم از تیمار از تیمار M2 حاصل شد. اثر متقابل نیتروژن در بقایا روی عملکرد دانه و وزن هزار دانه معنی دار بود. بیشترین مقادیر این صفات از تیمار N2M2 بدست آمد. با توجه به نتایج این آزمایش می­توان از تیمار N2M2 برای کشت گندم بعد از کلزا در منطقه شهرکرد و مناطق با شرایط خاک و اقلیم مشابه استفاده نمود.