تأثیر محلول‌پاشی متانول بر ویژگی‌های کمی و تنظیم‌کننده‌های اسمزی بادرشبو (Dracocephlum moldavica L.) در شرایط کم آبیاری

به‌منظور بررسی تأثیر محلول‌پاشی متانول بر ویژگی‌های کمی و تنظیم‌کننده‌های اسمزی بادرشبو در شرایط کم آبیاری، آزمایشی به‌صورت کرت‌های خردشده در قالب بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در کشتزار تحقیقاتی دانشکدۀ کشاورزی دانشگاه زابل در سال زراعی 92-91 اجرا شد. تیمارهای کم‌ آبیاری شامل: 100 (شاهد یا بدون تنش)، 80  و 60 درصد رطوبت ظرفیت زراعی به‌عنوان عامل اصلی و محلول‌پاشی متانول در چهار سطح شامل: بدون محلول‌پاشی (شاهد)، محلول‌پاشی با 15، 30 و 45 درصد حجمی متانول به‌عنوان عامل فرعی بود. نتایج نشان داد که تأثیر تنش کم‌آبی بر ارتفاع بوته، شمار شاخه‌های فرعی، وزن خشک اندام‌های هوایی، درصد اسانس، محتوای پرولین، سبزینه (کلروفیل)، کاروتنوئید، پتاسیم و سدیم معنی‌دار بود. با افزایش تنش خشکی محتوای پرولین و درصد اسانس افزایش، ولی ارتفاع بوته، شمار شاخه‌های فرعی، وزن خشک اندام‌های هوایی، سبزینه، کاروتنوئید، پتاسیم و سدیم کاهش یافت. محلول‌پاشی متانول بر ارتفاع بوته، شمار شاخه‌های فرعی، وزن خشک اندام‌های هوایی، درصد اسانس، محتوای پرولین و سبزینه، کاروتنوئید، پتاسیم و سدیم تأثیر معنی‌داری داشت. محلول‌پاشی متانول با 30 درصد حجمی بیشترین تأثیر را بر ارتفاع بوته، شمار شاخه‌های فرعی، وزن خشک اندام‌های هوایی، درصد اسانس، محتوای پرولین، سبزینه، کاروتنوئید، پتاسیم و سدیم داشت، به‌طوری‌که موجب افزایش 73/59 درصد مادۀ خشک نسبت به محلول‌پاشی 45 درصد حجمی شد. بر پایۀ نتایج این آزمایش محلول‌پاشی 30 درصد حجمی متانول و تأمین رطوبت در حد ظرفیت زراعی برای تولید بادرشبو مناسب بود.