تأثیر فعالیت میسیونرهای مسیحی بر مصورسازی قلمدان های عصر ناصری

Authors

Abstract:

یکی از راه‌های نفوذِ فرهنگیِ غرب مبتنی بر دیدگاه مسیحیت از سوی دولت‌های غربی در راستای سیاست‌های مدنظر آنان در دوره قاجار و به‌ویژه عصر ناصری (1313-1264ق/ 1895-1847م) اعزام مبلغین مذهبی (میسیونر) بود. این تعاملات متعاقباً خواسته یا ناخواسته آثاری ملموس بر روی مبانی فکری اقشار گوناگون جامعه و به‌ویژه هنرمندان برجای نهاد. این مقاله بر آن است تا با تکیه بر روش توصیفی-تحلیلی به این پرسش پاسخ دهد که میسیونرها در عصر ناصری دارای چه نقش و جایگاهی بوده و تا چه میزان انتشار مبانی فکری آنان مبتنی بر تبلیغات دینی در عرصه نقاشی لاکی بر روی قلمدان‌ها، بر نگرش بصری هنرمندانِ این دوره تأثیر داشته‌است؟ یافته‌ها مبتنی بر تحلیلِ آثار برجای مانده حاکی از آن است که در دوره قاجار، مکتبی نوین، متأثر از تبلیغات آموزه­های دینِ مسیحیت در ایران پدید آمده و آثاری با سلیقه‌های گوناگون از سوی هنرمندان خلق گردید، چنانکه تنوعی مبتنی بر بنیادهای تجدد در شیوه کار و نیز در طرح موضوعات ایجاد شد. از این­رو، مضامین در بعد مذهبی در غالب فضاسازی و پیکره‌نگاری از حضرت مریم و مسیح (ع) و نیز اولیاء کلیسا به‌ویژه بر روی قلمدان‌ها که یکی از وسایل جانبی حائز اهمیت در امر آموزش بود، نمود یافت. این تصاویر معمولاً از لحاظ محتوای فکری، سطحی و صرفاً برای‌ تماشا و کسب رضایت بصری حامیان و مخاطبان تولید گردید. متعاقباً نقاشان نیز بر اساس قواعد حاکم بر فضای اجتماعی-هنری این دوره و نیز با توجه به مضامین مسیحیت بر روی قلمدان‌ها که در تعامل مستقیم با مسائل آموزشی-تبلیغی مسیونرها بود، بر اساس برداشت شخصی، به خلق تصاویری متمایز از دوران پیش از خود پرداخته­اند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی و تحلیل تاریخی حضور و فعالیت میسیونرهای مسیحی از سقوط صفویه تا برآمدن قاجار

چکیده فعالیت مبلغان مسیحی در ایران سابقه‌ای بس طولانی دارد. از آنجا که مسیحیت در ذات خود آئینی تبلیغی است، کشیشان مسیحی اروپایی از همان سده‌های نخستین شکل‌گیری نهاد کلیسا و با حمایت پاپ، تبلیغ و موعظه در میان ملل دیگر رامجدانه پیگیری کردند و طی اعصار مختلف از دوره صفویه به بعد سعی فراوانی نمودند تا فعالیت‌های تبلیغی را با اهداف سیاسی و اقتصادی همراه کنند. از آنجاکه امپراطوری عثمانی حائل میان ای...

full text

بررسی و تحلیل تاریخی حضور و فعالیت میسیونرهای مسیحی از سقوط صفویه تا برآمدن قاجار

چکیده فعالیت مبلغان مسیحی در ایران سابقه ای بس طولانی دارد. از آنجا که مسیحیت در ذات خود آئینی تبلیغی است، کشیشان مسیحی اروپایی از همان سده های نخستین شکل گیری نهاد کلیسا و با حمایت پاپ، تبلیغ و موعظه در میان ملل دیگر رامجدانه پیگیری کردند و طی اعصار مختلف از دوره صفویه به بعد سعی فراوانی نمودند تا فعالیت های تبلیغی را با اهداف سیاسی و اقتصادی همراه کنند. از آنجاکه امپراطوری عثمانی حائل میان ای...

full text

پیامدهای اجتماعی قحطی‌های عصر ناصری

در عصر ناصری قحطی‌های مکرری در ایران رخ داد که هر بار فجایع ناگواری به همراه داشت.با بروز قحطی‌ها، اوضاع جامعه دچار آشفتگی، بی‌نظمی و هرج‌ومرج می‌شد و پدیده‌هایی مانند تقلب و دزدی و راهزنی گسترش می‌یافت؛ گاه شدت گرسنگی، فقر، فلاکت و فشار روانی ناشی از غم از دست دادن عزیزان به حدی می‌رسید که عده‌ای خودکشی می‌کردند.از دیگر پدیده‌های شومی که در این دوران به چشم می‌خورد، مسئله آدم‌خواری است که گرسن...

full text

ایران‌گرایی در تاریخ‌نگاری محلی عصر ناصری

در عصر ناصری، با طرح دربار و با هدف ثبت قلمرو جغرافیایی ایران، شمار زیادی تاریخ محلی نوشته شد. این آثار در نگاه نخست، تداوم گفتمان سنت تاریخ‌نگاری محلی و بازتاب هویت‌های بومی مناطق مختلف جغرافیایی ایران هستند، اما با نگاه عمیق‌تر به فرایند تکوین این طرح بزرگ، باید آن را کوششی آگاهانه و توأم با حس وطن‌دوستی از سوی درباریان و نخبگان فرهنگی برای ثبت و تحدید قلمرو سیاسی عصر قاجار در ذیل «ایران»، به...

full text

تأثیر گرانی و قحطی نان بر روابط خارجی ایران در عصر ناصری

   گرانی و قحطی‌های پی‌درپی نان که در عصر ناصری رخ می‌داد، بحران‌های متعدد اقتصادی و اجتماعی و سیاسی را در کشور سبب می‌شد. بحران‌های نان با پیامدهایی همچون مرگ‌ومیر، مهاجرت، رکود اقتصادی، تنش مالی دولت و ناامنی همراه بودند. پرسش ما این است که بحران‌های نان چه تاثیری بر جایگاه حکومت و اقتصاد ایران، در اندیشه سیاستمداران و افکار عمومی کشورهای دیگر می‌گذاشت؟ راه‌های نفوذ بیشتر در ایران را چگونه پی...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 3  issue 11

pages  46- 61

publication date 2016-09-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023