تأثیر علائق ژئوپلیتیکی ایران و عربستان در ایجاد چالش های منطقه ای در جنوب غرب آسیا

Authors

  • حافظ نیا, محمدرضا گروه جغرافیای سیاسی ،دانشگاه تربیت مدرس،تهران ،ایران
Abstract:

رقابت بین کشورهای یک منطقه در جهان پدیده­ای فراگیر است، لیکن کنش میان کشورهای مدعی تابع نوع و تعداد موارد مورد رقابت و چگونگی حل آن‌ها است. دو کشوری که جهت موقعیت اول شدن در یک منطقه در تلاش هستند، رابطه مسالمت‌آمیز با یکدیگر نخواهند داشت. رابطه این دو کشور تابع نوعی رقابت پایدار خواهد بود که در جهت یارگیری دیگر کشورهای منطقه، به چالش کشاندن همدیگر و حمایت از کشورها و گروه‌های کوچک‌تر جهت تثبیت موقعیت منطقه‌ای تداوم خواهد داشت. در حال حاضر، رقابت متقابل ایران و عربستان در منطقه جنوب غرب آسیا، تنش‌هایی را شکل داده است که این رقابت و منازعه به سایر کشورهای منطقه نیز سرایت کرده و تنش‌هایی را در این بخش از جهان به وجود آورده است. این پژوهش با روش توصیفی و تحلیلی به مطالعه علائق ژئوپلیتیکی دو کشور ایران و عربستان در جنوب غرب آسیا پرداخت است. شیوه گردآوری داده­ها و اطلاعات موردنیاز کتابخانه­ای و اسنادی است. نتایج تحقیق نشان می­دهد کنش دو کشور ایران و عربستان در جنوب غرب آسیا تحت تأثیر متغیرهای مختلفی چون سابقه تاریخ، فرهنگی، رقابت ایدئولوژیک، ساختار سیاسی متعارض، رقابت‌های دینی و مذهبی، گروه­های قومی و مذهبی همسو در کشورهای متقابل و کنش سیاسی سطح فرا منطقه‌ای است. این عوامل در تولید و تداوم رقابت و منازعه بین دو کشور نقش‌آفرین بوده و تحت تأثیر این رقابت و منازعه، به دلیل وابستگی بخش عمده­ای از جهان تشدید بحران بین ایران و عربستان باعث شکل‌گیری تنش منطقه‌ای و در مرحله بعدی شکل­گیری چالش در سطح جهانی خواهد شد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تحلیل ژئوپلیتیکی فرصت ها و چالش های همگرایی در منطقه غرب آسیا

همگرایی فرایندی است که طی آن کشورهای مختلف به صورت داوطلبانه متقاعد م یشوند تا فعالیت های خود را به سمت مرکزیت جدیدی جهت دستیابی به اهداف مشترک در سایه قدرتی فراملی سوق دهند. با وجود علایق مشترک در زمین ههای دینی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی در بین کشورهای منطقه غرب آسیا 4، این منطقه فاقد سازمان منطق های فراگیر است. مقاله حاضر به روش توصیفی - تحلیلی و با تأکید بر عوامل ژئوپلیتیکی مؤثر در شکل ...

full text

تحلیل ژئوپلیتیکی فرصت ها و چالش های همگرایی در منطقه غرب آسیا

همگرایی فرایندی است که طی آن کشورهای مختلف به صورت داوطلبانه متقاعد م یشوند تا فعالیت های خود را به سمت مرکزیت جدیدی جهت دستیابی به اهداف مشترک در سایه قدرتی فراملی سوق دهند. با وجود علایق مشترک در زمین ههای دینی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی در بین کشورهای منطقه غرب آسیا 4، این منطقه فاقد سازمان منطق های فراگیر است. مقاله حاضر به روش توصیفی - تحلیلی و با تأکید بر عوامل ژئوپلیتیکی مؤثر در شکل ...

full text

تبیین الگوی همگرایی منطقه ای؛ مورد: جنوب غرب آسیا

کشورهای جنوب غرب آسیا دارای چالش های سیاسی، فرهنگی، مذهبی، اقتصادی و ایدئولوژیکی متعددی هستند که از سوی دیگر فاقد ساختار منطقه ای فراگیر هستند تا بتوانند در راستای حل و فصل منازعات و چالش های شکل گرفته گام بردارند و کارکردهای یک ساختار منطقه ای فراگیر با هدف حل و فصل منازعات و چالش های موجود در جنوب غرب آسیا به عنوان مسأله این پژوهش است. داده های مورد نیاز تحقیق به روش کتابخانه ای و میدا...

full text

چالش های روابط جمهوری اسلامی ایران و عربستان در منطقه

در سال های اخیر شاهد تحولاتی در منطقه خاور میانه بوده ایم که تغییرات در صحنه سیاسی عراق، بحران مشارکت در کابینه لبنان، اختلافات داخلی فلسطین و موضوع صلح آمیز هسته ای ج.ا.ایران از آن جمله هستند و با توجه به رقابت‌های منطقه‌ای عربستان با جمهوری اسلامی ایران، تحولات یاد شده موجبات واگرایی و بروز تنش‌هایی در روابط دوکشور شده است با توجه به اینکه ظاهراً روند اوضاع در منطقه در راستای مواضع و منافع عرب...

full text

جنگ نیابتی ایران و عربستان سعودی در منطقه غرب آسیا: مطالعه موردی بحران سوریه

تهاجم نظامی ایالات‌متحده امریکا به عراق (۲۰۰۳ م) و تغییر موازنه قدرت در منطقه منجر به تنش در مناسبات ایران و عربستان سعودی شده است. رقابت دو کشور برای کسب برتری منطقه‌ای اگرچه آن‌ها را وارد چرخه درگیری نظامی مستقیم نکرده است، اما به‌عنوان نماینده ایدئولوژی سیاسی متضاد در منطقه از آن به‌صورت ابزاری برای تعقیب منافع خود و متحدان منطقه‌ای بهره‌برداری کرده‌اند. دو کشور در چهارچوب مجموعه‌ای از جنگ‌ه...

full text

بازسازی تحولات جنوب غرب آسیا بر بنیاد رقابت‌های ژئوپلیتیکی ایران و ترکیه

در منطقه جنوب غرب آسیا تعارضات ایدئولوژیک و ژئوپلیتیک همواره از نمود بالایی برخوردار بوده است؛ به‌گونه‌ای که این منطقه بیش از آنکه شاهد شکل‌گیری ائتلاف‌های منطقه‌ای و همگرایی باشد، حول محور چالش‌های امنیتی درون‌منطقه‌ای شکل گرفته است. در این میان ایران و ترکیه در طول تاریخ و به‌ویژه از زمان به‌رسمیت شناخته شدن مذهب شیعه توسط صفویان، وارد چالش‌های فراوانی ازجمله جنگ‌های ارضی و مرزی شدند و مسائل ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 32  issue 2

pages  9- 20

publication date 2017-09

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Keywords

No Keywords

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023