تأثیر روی تکمیلی بر رشد فیزیکی کودکان 2 تا 5 ساله

مقدمه: اختلال‌های رشد یکی از مشکلات شایع در کشورهای در حال توسعه از جمله کشور ما می‌باشد؛ به طوری که برخی بررسی‌های ملی شیوع 15% بازماندگی از رشد (Stunted) را گزارش کرده‌اند. با عنایت به شیوع قابل توجه کمبود روی در ایران، به نظر می‌رسد این کمبود جایگاه برجسته‌ای در بروز اختلالات رشد داشته باشد. هدف این مطالعه تعیین تأثیر تجویز تکمیلی این عنصر به کودکانی بود که از رشد طولی ایده‌آلی برخوردار نبودند. مواد و روش‌ها: این مطالعه یک کارآزمایی بالینی دو سوکور مبتنی بر جامعه بوده که در آن کودکان 5-2 ساله که شاخص قد برای سن کمتر از صدک 25 استاندارد NCHS داشتند، بررسی شدند. 90 کودک 2 تا 5 ساله‌ی مذکور به صورت تصادفی به دو گروه تقسیم شدند. به مدت 6 ماه به یک گروه دارونما و به گروه دیگر روزانه 5 میلی‌گرم روی به صورت «سولفات روی» تجویز شد و شاخص‌های رشد مانند وزن، قد و دور بازو اندازه‌گیری شدند. این کودکان، 6 ماه بعد نیز با اندازه‌گیری پارامترهای رشد پیگیری شدند. داده‌ها با به‌کارگیری نرم‌افزار SPSS و نیز با استفاده از آزمون‌های مجذور خی، دقیق فیشر و تی تجزیه و تحلیل شدند. یافته‌ها: در مجموع 85 نفر تا پایان مطالعه مشارکت داشتند که 3/55% آنها دختر و 7/44% پسر بودند. میزان پیروی در مصرف محلول‌های داده شده از 95 تا 100% بود. اختلاف میانگین افزایش وزن بین دو گروه مصرف کننده‌ی دارونما و روی در هر دو جنس، در شش ماهه‌ی دوم معنی‌دار بود (05/0p<). اختلاف میانگین افزایش دور بازو بین دو گروه مصرف کننده‌ی دارونما و روی در هر دو جنس، در هیچ کدام از دوره‌های مطالعه و در پایان 12 ماه، معنی‌دار نبود. هم‌چنین تنها تفاوت معنی‌دار در میانگین افزایش قد بین دو گروه مصرف‌کننده‌ی دارونما و روی در پسران در شش ماهه‌ی دوم دیده شد (001/0=p). در شروع مطالعه درصد بازماندگی از رشد در دو گروه گیرنده‌‌ی دارونما و روی به ترتیب 7/26% و 15% بود، در حالی‌که در ماه ششم به 20% و 5/2% رسید که برخلاف زمان شروع از نظر آماری تفاوت معنی‌دار است. نتیجه‌گیری: همانند بسیاری از مطالعه‌ها، به ویژه بررسی‌های انجام شده در کودکان بازمانده از رشد، تجویز روزانه‌ی 5 میلی‌گرم روی در رشد فیزیکی به خصوص رشد قدی افرادی که روند رشد قدی مطلوبی ندارند به ویژه پسران مؤثر است.