تأثیر رایحه‌درمانی با اسطوخودوس بر کیفیت خواب بیماران همودیالیزی (یک کارآزمایی بالینی)

تاریخ دریافت 23/07/1394 تاریخ پذیرش 30/09/1394 چکیده پیش زمینه و هدف: اختلالات خواب از عوارض شایع در بیماران همودیالیزی است که باعث کاهش کیفیت خواب، کیفیت زندگی و افزایش مرگ و میر می­شود. با توجه به اینکه در بعضی مطالعات به اثر آرام بخشی گیاه اسطوخودوس اشاره شده است، این پژوهش با هدف تعیین تأثیر رایحه‌درمانی با اسانس گیاه اسطوخودوس بر کیفیت خواب بیماران همودیالیزی انجام شد. مواد و روش‌ها: این کارآزمایی بالینی با 60 بیمار تحت درمان همودیالیز از اردیبهشت تا خرداد سال 1393 انجام شد. بیماران به‌صورت تصادفی به دو گروه (30 نفره) آزمون و شاهد تقسیم شدند. برای سنجش کیفیت خواب از شاخص کیفیت خواب پیتزبورگ استفاده شد. در گروه آزمون از بیماران در خواست شد تا دستمال آغشته به سه قطره اسانس اسطوخودوس را در طول جلسه دیالیز استنشاق کنند. در گروه شاهد تنها مراقبت­های معمول انجام گرفت. در پایان هفته چهارم کیفیت خواب بیماران مجدداً اندازه­گیری شد. یافته ­ها: قبل از مداخله میانگین نمره کل کیفیت خواب در گروه آزمون 4/75 ± 8/55 و در گروه شاهد 5/00±9/00 بود که تفاوت معنی­ داری نداشت. بعد از انجام مداخله میانگین نمره کل خواب در گروه آزمون به 4/07 ± 7/62 و در گروه شاهد به 5/46 ± 8/46 رسید که از نظر آماری تفاوت معنی­داری نداشت. در مقایسه درون گروهی نیز نمرات قبل و بعد از مداخله دو گروه تفاوت آماری معنی­داری نداشت. بحث و نتیجه­ گیری: یافته­ های این مطالعه نشان داد که رایحه‌درمانی استنشاقی با اسانس اسطوخودوس بر کیفیت خواب بیماران همودیالیزی تاثیری نداشت. کلید واژه‌ها: همودیالیز، رایحه‌درمانی، اسطوخودوس، کیفیت خواب، نارسایی مرحله انتهایی کلیه