تأثیر بهره‌وری بخشی بر نرخ واقعی مؤثر ارز در اقتصاد ایران (آزمون اثر بالاسا - ساموئلسون)

مطالعه‎ی حاضر بر پایه‌ی مدل نظری اثر بالاسا - ساموئلسون، به بررسی اثرات کوتاه‌مدت و بلندمدت بهره‌وری بخشی بر نرخ واقعی مؤثر ارز با استفاده از آمارهای سری زمانی سالانه ایران و شرکای عمده تجاری ایران در دوره‎ی زمانی 2008-1980 پرداخته است. اثر بالاسا - ساموئلسون بیان می‌کند اختلافات بهره‌وری بخشی در دو کشور بر نرخ واقعی ارز تأثیرگذار است. به‌منظور تحلیل تأثیر بهره‌وری بر نرخ واقعی مؤثر ارز در این تحقیق از روش خود توضیح با وقفه‌های گسترده (ARDL) استفاده شده است تا پویایی‌های رابطه‎ی بین بهره‌وری و نرخ واقعی مؤثر ارز مشخص شود. طبق نتایج حاصل از برآورد الگوی اثر بالاسا - ساموئلسون با استفاده از روش خود توضیح با وقفه‎های گسترده، بهره‎وری نسبی بخش قابل تجارت دارای ضریب مثبت و معنادار در سطح اهمیت 5 درصد در بلندمدت و بهره‌وری نسبی بخش غیرقابل تجارت دارای ضریب منفی در همان سطح اهمیت در کوتاه مدت و بلندمدت هستند. این نتایج به طور کلی با نظریه‎ی اقتصادی یعنی، اثر بالاسا - ساموئلسون مطابقت دارد. طبقه بندی JEL: F31; D24; C32