تأثیرات مورفولوژیک و فیزیولوژیک القای پلی‌پلوئیدی در گیاه لیموترش (Citrus ourantifolia)

میوه مرکبات دارای ارزش غذایی، دارویی و اقتصادی فراوان است. پُردانگی به عنوان عامل منفی در انتخاب گونه‌های با کیفیت بالا در میوه مرکبات در نظر گرفته می‌شود. در میان پلی‌پلوئیدها، تریپلوئیدها میوه‌های بی‌دانه تولید می‌کنند. از آنجایی که برای تولید میوه‌های تریپلوئید، وجود گیاه تتراپلوئید ضروری است، تولید گیاه تتراپلوئید در لیموترش با روش قطره چکان و با استفاده از ماده شیمیایی کلشی‌سین، هدف این پژوهش قرار گرفت. 60 روز پس از اعمال تیمار کلشی‌سین با غلظت 2/0، 6/0، 0/1 و 4/1 درصد، بررسی فلوسایتومتریک بر گیاهان تیمار شده انجام گرفت. گیاهان تتراپلوئید حاصل، از نظر ویژگی‌های مورفولوژیک و آناتومیک بررسی شدند. مقایسه برگ‌های گیاهان دیپلوئید و تتراپلوئید نشان داد که برگ‌های گیاهان دیپلوئید از نظر اندازه، طول و عرض بیشتری نسبت به گیاهان تتراپلوئید دارند. ارتفاع گیاهان تتراپلوئید به طور معنی‌داری نسبت به دیپلوئید کمتر بود. بررسی تراکم روزنه، ابعاد روزنه و همچنین کیسه‌های ترشحی برگ‌ها نشان داد که در گیاهان تتراپلوئید در مقایسه با دیپلوئید تراکم روزنه و کیسه‌های ترشحی کاهش، اما ابعاد روزنه و ابعاد کیسه‌های ترشحی افزایش یافت. میزان کلروفیل a، کلروفیل b، کلروفیل کل و کاروتنوئید در گیاهان تتراپلوئید نسبت به دیپلوئید افزایش معنی‌داری نداشت.