بینامتنی اشعار اخطل با قرآن کریم

Authors

  • رحمت اله حیدری منش دبیر آموزش و پرورش، خراسان رضوی، منطقه تبادکان
Abstract:

بینامتنی، یکی از موضوعات مهم نقد ادبی، نظریه‌ای است به منظور خوانش عمیق‌تر متن ادبی و دستیابی به ناگفته‌های آن. بر اساس این نظریه، هر متنی، آگاهانه یا ناآگاهانه، زایش و بازخوانشی از متون پیش از خود یا معاصر با خود است. قرآن کریم یکی از متونی است که سروده‌های بسیاری از شاعران با آن پیوند و ارتباط برقرار نموده است؛ از جمله این شاعران اخطل تغلبی، شاعر نامدار دوره اموی است که تعابیر و مفاهیم قرآنی را به گونه‌ای هنرمندانه و با خلاقیتی خاص در اشعار خود به کار برده و باعث جذابیت و تأثیرگذاری فوق العاده اشعار خود شده است. پژوهش حاضر با هدف تبیین انواع نمونه‌های بینامتنی قرآنی در اشعار اخطل با روش تحلیلی- توصیفی به تحلیل انواع روابط بینامتنی موجود در اشعار استخراج شده از وی با قرآن پرداخته است. بررسی اشعار اخطل گواه این است که وی گاه مضمون یا مفهوم آیه یا آیاتی از قرآن کریم را منبع الهام خویش قرار می‌دهد و گاه در ساختار جملات و موسیقی ابیات از آیات قرآنی بهره می‌گیرد و گاه به داستان‌های قرآنی اشاره می‌کند تا به اثر ادبی خود صفت قداست و ماندگاری بخشد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

روابط بینامتنی اشعار ابن زیدون با قرآن کریم

به طور کلی هر انسانی در فرایند عقلانی، فکری و حتی عاطفی خود از افکار، ایده‌ها و مکاتب مختلف تأثیر می‌پذیرد. "بینامتنی" نظریه‌ای است که با ورودش به حوزه نقد ادبی، باعث ایجاد تحولی شگرف در این زمینه گشت. بر اساس این نظریه، هر متنی، آگاه یا ناخودآگاه، زایش و بازخوانشی از دیگر متون پیش از خود یا معاصر با خود است. بنا بر این نظریه، بسیاری از متون عربی را می‌بینیم که هر کدام در انواع و اشکال مختلف، ب...

full text

روابط بینامتنی اشعار ابن زیدون با قرآن کریم

به طور کلی هر انسانی در فرایند عقلانی، فکری و حتی عاطفی خود از افکار، ایده‌ها و مکاتب مختلف تأثیر می‌پذیرد. "بینامتنی" نظریه‌ای است که با ورودش به حوزه نقد ادبی، باعث ایجاد تحولی شگرف در این زمینه گشت. بر اساس این نظریه، هر متنی، آگاه یا ناخودآگاه، زایش و بازخوانشی از دیگر متون پیش از خود یا معاصر با خود است. بنا بر این نظریه، بسیاری از متون عربی را می‌بینیم که هر کدام در انواع و اشکال مختلف، ب...

full text

بررسی انواع روابط بینامتنی اشعار احمد عزیزی و قرآن کریم

بررسی تأثیرپذیری شاعران از متون دیگر، از جذّاب‌ترین مقوله‌های نقد ادبی است. شعر عزیزی از رهگذر تأثیرپذیری از قرآن و سرشار بودن از پشتوانه‌های قرآنی از عناصر و مناسبات بینامتنی فراوانی برخوردار است که با توجّه به رویکرد بینامتنیّت قابل مطالعه است. در این پژوهش با بهره‌گیری از روش تحلیلی-تطبیقی در صدد بوده‌ایم تا به بررسی وجوه همسانی و تأثیرپذیری عزیزی از قرآن کریم و چگونگی بازتاب واژه‌ها، تعبیرات، ...

full text

بینامتنی قرآن کریم با صحیفه سجادیه

امروزه یکی از رویکردهای مهم در پژوهش‌های مربوط به علم نشانه‌شناسی، مطالعات بینامتنی است که یادآور تعامل متون با یکدیگر است. این نوع پژوهش‌ها با کشف و تحلیل نشانه‌های رابط میان متون، به درک بهتر متن و خوانش نو از آن، کمک می‌کند.پژوهش حاضر درصدد شناخت و تحلیل چگونگی و میزان تأثیر قرآن کریم بر لفظ و محتوای ادعیه صحیفه امام سجاد(ع)، یکی از میراث‌های ارزشمند شیعه، است. این پژوهش به روش توصیفی- تحلیل...

full text

بینامتنی قرآن کریم با صحیفه سجادیه

امروزه یکی از رویکردهای مهم در پژوهش های مربوط به علم نشانه شناسی، مطالعات بینامتنی است که یادآور تعامل متون با یکدیگر است. این نوع پژوهش ها با کشف و تحلیل نشانه های رابط میان متون، به درک بهتر متن و خوانش نو از آن، کمک می کند.پژوهش حاضر درصدد شناخت و تحلیل چگونگی و میزان تأثیر قرآن کریم بر لفظ و محتوای ادعیه صحیفه امام سجاد(ع)، یکی از میراث های ارزشمند شیعه، است. این پژوهش به روش توصیفی- تحلیل...

full text

بینامتنی لفظی شعر بدوی جبل با قرآن کریم

هر چند اصطلاح بینامتنی در دهه­های اخیر مطرح شده است، اما این پدیده با همه­ی انواع خود از دیرباز در ادبیات اسلامی کاربرد داشته است. شایع­ترین نوع این پدیده، کاربرد آیات، واژگان و معانی قرآنی یعنی اقتباس در آثار ادبی است. ادیبان و شاعران معاصر نیز به این امر بی­توجه نبوده­اند. یکی از شاعران معاصر عرب که از مضامین و واژه­های قرآنی بسیار سود جسته و جایگاه ویژه­ای را در این عرصه به خود اختصاص داده ا...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 11  issue 44

pages  397- 425

publication date 2020-12-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023