بچه افغانی: شکل‌گیری تصور از خود و دیگری در تجربه زندگی روزمره نوجوانان افغان

مسئلة اصلی این پژوهش مطالعة مشکلات نوجوانان افغانستانی در تعاملات روزمره و تأثیر این مشکلات و تنگناها بر شکل‌گیری تصور از خود و دیگری در آن‌هاست. ملاحظات نظری براساس نظریات متفکران مکتب کنش متقابل نمادین و با استفاده از سازة مطرودیت اجتماعی تدوین شده است. این پژوهش از نوع پژوهش‌های کیفی است، گردآوری داده‌ها با استفاده از مصاحبه‌های نیمه‌ساخت‌یافته و مصاحبه‌های روایی صورت گرفته است. تحلیل داده‌ها نیز با استفاده از نظریة داده‌نگر انجام گرفته است. برای انجام‌دادن این پژوهش درمجموع با 21 نفر از نوجوانان (12 تا 16 ساله) افغانستانی دختر و پسر ساکن شهر تهران مصاحبه شد. یافته‌ها بیان می‌کند افراد مورد مطالعه در جریان تعاملات روزمرة خود با ایرانیان مورد تحقیر و بی‌احترامی بوده‌اند و به آن‌ها برچسب اَفی (افغانی) زده شده است. مصاحبه‌شوندگان نیز به‌منظور اجتناب از برخوردها «فاصله‌گیری» را به­عنوان استراتژی کنش برگزیده‌اند. تصور افراد مورد مطالعه از ایرانیان به‌عنوان دیگری، خودبرتربین، ضدافغانی و عموماً مشتمل بر بی‌اعتمادی بوده است. این تصور از دیگری بر تصور از خود افراد مورد مطالعه تأثیر داشته است و در کنار سایر عوامل سبب شده است آن‌ها خود را افرادی متفاوت از ایرانیان تلقی کنند. احساس تفاوت با ایرانیان در ذهن افراد مورد مطالعه درواقع همان تصوری است که ایرانیان دربارة آن‌ها داشته‌اند. آن‌ها خود را نسبت به ایرانیان متفاوت می‌دانند؛ چراکه از سوی ایرانیان افرادی متفاوت و به‌عنوان دیگری تعریف شده‌اند.