بهینه سازی چندهدفه تخصیص کاربری اراضی شهری به وسیله ی الگوریتم‌های فرا ابتکاری و شاخص‌های مکانی

Authors

Abstract:

امروزه مدیریت کاربری اراضی شهری یکی از نیازهای ضروری بسیاری از کشورهای در حال توسعه می‌باشد. تا کنون مدل­ های بسیاری جهت بهینه سازی چندهدفه تخصیص کاربری اراضی ارائه شده است. اما در اغلب این مدل­ ها برنامه ­ریزان با مجموعه‌ی زیادی از جواب‌هایی که اهداف عموماً متناقض اقتصادی، اجتماعی و زیست‌محیطی را برآورده ساخته‌اند، مواجه می­ شوند که این مسئله تصمیم ­گیری را دشوار می­ سازد. از طرفی یکی از موضوعاتی که معمولاً از دید محققان دور می ماند، لحاظ نمودن ساختار و الگوی مکانی رشد شهری در مدلسازی تخصیص کاربری اراضی است و مسلماً جواب‌هایی که با الگوی توسعه شهری بیشترین سازگاری را داشته باشند، در اولویت قرار دارند. این ساختار و الگوی مکانی به وسیله­ ی شاخص­ های مکانی قابل تعیین می‌باشد. از این رو، هدف اصلی این تحقیق مدلسازی تخصیص بهینه کاربری اراضی شهری به‌ وسیله‌ی الگوریتم‌های فراابتکاری و رتبه‌بندی جواب‌ها با توجه به الگوی مکانی رشد شهری و توسط شاخص‌های مکانی می‌باشد. مرحله ­ی اول مدلسازی در این تحقیق، با استفاده از الگوریتم‌های بهینه‌سازی چندهدفه NSGA_II و MOPSO صورت گرفته است و چهار تابع هدف اصلی شامل بیشینه‌سازی سازگاری، مناسبت کاربری با زمین، دسترسی مناسب کاربری‌ها و کمینه‌سازی هزینه‌ی تغییرات کاربری‌ها تعریف گردیده ­اند. در مرحله دوم با استفاده از تعریف شاخص های مکانی تلفیقی و تعیین الگوی مکانی توسعه شهر، جواب­ های حاصل از دو مدل، مقایسه و رتبه ­بندی گردیدند. مدل پیشنهادی در شهر تهران و با استفاده از نقشه ­های کاربری دوره­ های زمانی 1380، 1385 و 1390 در سه سناریو رشد شهری شامل ادامه ­ی روند موجود، رشد پراکنده و رشد متراکم پیاده ­سازی گردیده است. نتایج مدلسازی نشان می ­دهد شاخص­ های مکانی به خوبی از قابلیت محاسبه و پیش­ بینی ساختار و الگوی مکانی توسعه شهری برخوردار می ­باشند. همچنین با استفاده از شاخص­ های مکانی و رتبه ­بندی جواب­ های حاصل از الگوریتم ­ها، تصمیم­ گیرنده قادر خواهد بود تصمیم بهتر و قابل اطمینان­ تری با توجه به ساختار و الگوی مکانی توسعه شهر اتخاذ نماید.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بهینه سازی ترکیبی چندهدفه تخصیص کاربری اراضی با استفاده از الگوریتم نیل به مقصود و mola

طراحی الگوی فضایی کاربری اراضی، به معنای تعیین مساحت تخصیص داده شده به هر کاربری و توزیع مکانی آن، دارای اهمیت خاصی است و بایستی به نحوی انجام پذیرد که ضمن برآورده کردن نیازها و اهداف، از ظرفیت ها و منابع موجود به نحو مناسب استفاده گردد. در این تحقیق تعیین مساحت بهینه و تخصیص بهینه مکانی سه کلاس اصلی کاربری اراضی- شامل کشاورزی آبی و کشت دیم و اراضی مرتعی- به منظور افزایش بازدهی اقتصادی و کاهش ف...

full text

بهینه سازی چندهدفه تخصیص کاربری اراضی با استفاده از الگوریتم nsga-ii

الگوی کاربری اراضی به واسطه افزایش فعالیت ها و دخل و تصرف های بشر بر زمین به منظور برآوردن نیازهای مختلف، دائماً در حال تغییر است. بهینه سازی تخصیص کاربری اراضی همانا یافتن بهترین الگوی ممکن با در نظر گرفتن نیازهای حاکم بر مقوله ی تخصیص است. اغلب جست و جوها و بهینه سازی های کاربری اراضی در دنیای واقعی، ماهیتاً دربردارنده ی چندین هدف اند. در این مطالعه قابلیت الگوریتم ژنتیک مرتب سازی نامغلوب نخبه ...

full text

یک روش بهینه سازی فرا ابتکاری برای حل مسئله مسیریابی وسیله نقلیه ظرفیت‌دار

مسئله مسیریابی وسیله نقلیه ظرفیت‌دار (CVRP) یکی از مشهورترین مسائل بهینه‌سازی ترکیباتی است که تاکنون بسیار مورد توجه قرار گرفته شده است و امروزه توجه بسیاری از دانشمندان و محققین را به خود جلب کرده است. بنابراین بسیاری از روش‌های دقیق، ابتکاری و فراابتکاری در دهه‌های اخیر برای حل آن ارائه شده‌اند. در این مقاله، به علت ضعف‌های موجود در الگوریتم نمونه مورچگان، نسخه‌ای اصلاحی از این الگوریتم به نا...

full text

بهینه سازی کاربری اراضی با استفاده از ترکیب روش های برنامه ریزی آرمانی و تخصیص چند هدفه اراضی

 In recent years, deferent methods for determination of optimal pattern of using water and soil resources have been applied. Due to importance of natural resources, watershed management through land use modification and correct application of land is necessary. However, single objective linear programming is not an efficient method in this matter. In this study, multi objective method of goal p...

full text

مقایسه کارایی الگوریتم‌های فرا ‌ابتکاری ژنتیک و انبوه ذرات برای تخصیص بهینه آب به زمین‌های کشاورزی در شرایط محدودیت آب

با توجه به این که بخش کشاورزی بیشترین مصرف کننده‌ی آب است، اتخاذ روش مناسب و توسعه مدلی برای تخصیص بهینه آب به محصولات کشاورزی یکی از مهم‌ترین گام‌ها در جهت مدیریت منابع آب است. هدف اصلی این مقاله تخصیص بهینه آب به محصولات کشاورزی در شرایط محدودیت آبی و با استفاده از الگوریتم‌های فرا ابتکاری ژنتیک و انبوه ذرات و مقایسه کارایی آن‌ها است. روش انجام تحقیق بدین‌صورت است که ابتدا داده‌های لازم توسط ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 7  issue 3

pages  189- 212

publication date 2018-02

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Keywords

No Keywords

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023