بهبود شاخص‌های رشد و عملکرد سویا (Glycine max L.) با مدیریت تلفیقی کودهای زیستی و شیمیایی

به منظور ارزیابی شاخص­های رشد، عملکرد و مقدار نیتروژن و فسفر اندام هوایی سویا تحت تأثیر کودهای شیمیایی و زیستی، آزمایشی در سال 1394 به­صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک­های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی مغان انجام گرفت. فاکتور اول، کود زیستی بایوسوی حاوی سویه­های مختلف باکتری Bradyrhizobium japonicom  شامل تلقیح بذور و عدم تلقیح آنها و فاکتور دوم کود شیمیایی شامل عدم کاربرد کود (صفر %)، 50 کیلوگرم در هکتار اوره + 66 کیلوگرم در هکتار دی­آمونیوم فسفات (33%)، 100 کیلوگرم در هکتار اوره + 132 کیلوگرم در هکتار دی­آمونیوم فسفات (66%)، 150 کیلوگرم در هکتار اوره + 200 کیلوگرم در هکتار دی­آمونیوم فسفات (100%) بود. نتایج نشان داد که کمترین مقدار شاخص سطح برگ (17/2)، تجمع ماده خشک کل (17/374 گرم در متر مربع)، سرعت رشد محصول (6/8 گرم در متر مربع در روز)، عملکرد دانه (3/3738 کیلوگرم در هکتار) و شاخص کلروفیل برگ (83/20) برای ترکیب تیماری عدم تلقیح و عدم کاربرد کود شیمیایی ثبت شد و بیشترین مقادیر شاخص سطح برگ (46/5)، تجمع ماده خشک کل (5/784 گرم در متر مربع)، سرعت رشد محصول (21 گرم در متر مربع در روز)، عملکرد دانه (8/7602 کیلوگرم در هکتار)، شاخص کلروفیل برگ (16/38) از ترکیب تیماری تلقیح با بایوسوی و 33 درصد کودهای شیمیایی به­ دست آمد. تیمار تلقیح با بایوسوی نسبت به عدم تلقیح برتری معنی­داری از نظر درصد نیتروژن اندام­های هوایی و نسبت نیتروژن به فسفر نشان داد. بنابراین با تلقیح بذرهای سویا با کود زیستی بایوسوی می­توان علاوه بر افزایش رشد، نمو و عملکرد گیاه، از مصرف کودهای شیمیایی، هزینه تولید  و خطرات زیست محیطی کاست.