بندر سیراف، پیوند دهنده گفتمان مکتب پزشکی جندی شاپور با سرزمین‌های اقیانوس هند- آرام

author

  • نبی‌پور, ایرج مرکز تحقیقات زیست فناوری دریایی خلیج‌‌فارس، پژوهشکده‌ی علوم زیست پزشکی خلیج‌فارس، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی بوشهر
Abstract:

مهم‌ترین بندر ساسانی- اسلامی در خلیج‌فارس، بندر سیصد هزار نفری سیراف بود. ویرانه‌های بندر سیراف در ساحل خلیج‌فارس در 230 کیلومتری جنوب شرقی بوشهر واقع است. به سال 850 میلادی، وقتی نام سیراف بر سر زبان‌ها بود، سیراف بندری مشهور بود که تجار زیادی در آن معاملات مهمی با جزایر و بنادر زنگبار، لامو، پومبا، کیلوا و سفاله در شرق آفریقا، هندوستان، مالزی، سوماترا و چین انجام می‌دادند. از عملکرد تاریخی بندر سیراف در گسترش دانش پزشکی در پهنه ایران زمین، نقش آن در انتقال دانش پزشکی هند به دانشکده پزشکی ساسانی جندی شاپور است. افزون بر انتقال طب آیورودایی و اندیشه‌های پزشکی هندوستان، بندر سیراف چه پیش از اسلام و چه در تمدن اسلامی، مسیر مهمی برای گذر طب مصری و حوزه اسکندرانی به سوی دانشکده جندی شاپور بوده است. ارتباطات علمی و فرهنگی ایران و هند از سوی سیراف، تنها مسیر یک طرفه نبود؛ بلکه از طریق بازرگانان ایرانی و کشتی‌های اقیانوسی هندیان و چینی‌ها که در سیراف پهلو می‌گرفتند، کتب طبی، داروهای گیاهی و اندیشه‌های مکتب پزشکی جندی شاپور به خاور زمین انتقال می‌یافت. واردات و صادرات گیاهان دارویی و انبار این گیاهان در لنگرگاه بین‌المللی بندر سیراف، بارها توسط جغرافی‌دانان تاریخی سده‌های میانی گزارش شده است. در یک فراگرد جامع، بندر ساسانی- اسلامی سیراف در انتقال پایه‌های طب آیورودایی (هندی) و معرفی گیاهان دارویی هند و چین، مصر و شرق آفریقا به مکتب پزشکی رو به رشد جندی شاپور در دوران ساسانیان تلاش نموده و تا چند سده پس از افول ستاره‌ی درخشان شهر دانشگاهی جندی شاپور، با معرفی دست‌آوردهای آن در زمینه داروهای گیاهی و روش‌های درمانی در سرزمین‌های اقیانوس هند تا خاور دور نقش بی‌همتایی را از خود نشان داد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بندر سیراف، پیوند دهنده گفتمان مکتب پزشکی جندی شاپور با سرزمین های اقیانوس هند- آرام

مهم ترین بندر ساسانی- اسلامی در خلیج فارس، بندر سیصد هزار نفری سیراف بود. ویرانه های بندر سیراف در ساحل خلیج فارس در 230 کیلومتری جنوب شرقی بوشهر واقع است. به سال 850 میلادی، وقتی نام سیراف بر سر زبان ها بود، سیراف بندری مشهور بود که تجار زیادی در آن معاملات مهمی با جزایر و بنادر زنگبار، لامو، پومبا، کیلوا و سفاله در شرق آفریقا، هندوستان، مالزی، سوماترا و چین انجام می دادند. از عملکرد تاریخی بن...

full text

دانشگاه جندی شاپور

شهر جندی‌شاپور توسط شاپور اوّل ساسانی در خوزستان بنا گردید. این شهر در دوره‌‌ی شاپور دوّم گسترش یافت و بالاخره مرکز اسقف‌نشین کلیسای مطران گردید. خسرو انوشیروان با تاسیس بیمارستان و دانشکده‌ی پزشکی آن‌را به اوج شکوه خود رساند. خسرو انوشیروان، برزویه‌ی ایرانی را جهت جمع‌آوری نوشته‌های هندی به هند گسیل کرد و او کلیله و دمنه را نیز با خود به ایران آورد. با ورود پزشکان یونانی به دربار پادشاهان، جندی‌...

full text

مهارت‌های تفکر انتقادی در دانشجویان پزشکی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز

مقدمه: تفکر انتقادی یکی از اهداف مهم آموزش و از معیارهای اعتباربخشی مراکز آموزشی است که سازمان‌ جهانی آموزش پزشکی (WFME) بر اهمیت آن در آموزش پزشکی تأکید دارد. این مطالعه با هدف تعیین مهارت‌های تفکر انتقادی در دانشجویان رشته پزشکی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز انجام پذیرفت. روش‌ها: در یک مطالعه توصیفی-مقطعی 181 دانشجوی پزشکی مقطع علوم پایه با نمونه‌گیری در دسترس بررسی شد. مهارت تفکر انتقا...

full text

"خوزیان" پزشکانی از جندی شاپور

با مطالعه‌ی برخی کتاب‌های طبی قدیم همچون «الحاوی» رازی، «القانون» ابن‌سینا، «الجامع» ابن‌بیطار و «الصیدنه» بیرونی بارها با واژه‌های «خوز» و «خوزی» در عبارت‌های مختلف و با ساختارهای گوناگون روبرو می‌شویم. عبارت‌هایی مانند «قال الخوزی»، «قال الخوز»، «قالت الخوز»، «قال الخوز قاطبه»، «اجتمعت الخوز علی» و ... دلالت بر فرد یا گروه و یا مکتبی خاص می‌کند که دیدگاه‌های خاصی در زمینه‌ی طب و داروسازی ارای...

full text

آیا اولویت انتخاب رشته دستیاران پزشکی پذیرفته شده دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز با نیازهای جامعه همخوانی دارد؟

Background and objective: Residents’ specialty choices have a direct impact on the health care workforce and the future supply of physician manpower. This study carried out to assess preferences choices of medical residents’ and society needs in Ahvaz Jundishapur University of Medical Sciences. Materials and Methods: This cross-sectional study was conducted on 389 medical residents in 2013. Da...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 18  issue 1

pages  158- 168

publication date 2015-04

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Keywords

No Keywords

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023