برهمکنش ماده تنظیم کننده رشد کلرمکوات کلرید (CCC) و تنش خشکی بر رشد و عملکرد دانه سه رقم جو پاییزه (Hordeum vulgare L.)

به منظور بررسی اثر ماده تنظیم کننده رشد کلرمکوات کلرید (CCC) در شرایط تنش خشکی بر رشد و عملکرد دانه سه رقم جو در شرایط اقلیمی مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز (ارتفاع 1810 متر از سطح دریا، طول جغرافیایی ?46 ?52 شرقی و عرض جغرافیایی ?50 ?29 شمالی)، پژوهشی مزرعه‌ای طی سال زراعی 83-1382 انجام شد. آزمایشی به صورت کرت‌های دوبار خرد شده در قالب بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار انجام شد. تیمارها شامل دو سطح رطوبتی: آبیاری مطلوب و تنش خشکی (قطع آبیاری) بعد از گرده افشانی به عنوان عامل اصلی، محلول پاشی بوته‌ها توسط کلرمکوات کلرید در دو سطح (صفر و 1370 گرم ماده موثر در هکتار در مرحله نموی انگیزش آغازه لما) به عنوان عامل فرعی و سه رقم جو (ریحانه، کارون در کویر و والفجر) به عنوان عامل فرعی فرعی بود. نتایج بدست آمده نشان داد که اعمال تنش خشکی بعد از گرده افشانی باعث کاهش عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت گردید. تنش خشکی اجزای عملکرد دانه به جز تعداد دانه در سنبله را به طور معنی‌دار کاهش داد. کلرمکوات کلرید در شرایط مطلوب رطوبتی افزایش معنی‌دار عملکرد دانه را به دنبال داشت، لیکن در شرایط تنش خشکی باعث کاهش معنی‌دار عملکرد دانه شد. از بین اجزای عملکرد دانه، تعداد سنبله در واحد سطح تحت تاثیر معنی‌دار کلرمکوات کلرید قرار گرفت. وزن خشک و سطح برگ بوته‌های تیمار شده تحت تاثیر تنش خشکی نسبت به بوته‌های شاهد کاهش معنی‌دار نشان دادند. پس از گرده افشانی، سطح سبز برگ‌ها و وزن خشک بوته‌های تیمار شده با کلرمکوات کلرید نسبت به بوته‌های شاهد زیادتر بود. هر چند درک مکانیزم دقیق تاثیر کلرمکوات کلرید بر عملکرد دانه جو در شرایط تنش خشکی نیازمند پژوهش‌های بیشتر و طولانی‌ مدت‌تری است، لیکن با توجه به نتایج پژوهش حاضر به نظر می‌رسد کاربرد به موقع کلرمکوات کلرید در مزارع آبی جو بتواند افزایش عملکرد دانه را به دنبال داشته باشد