برنامه‌های آموزشی-ترویجی و رابطه آن با میزان پایداری نظام‌های زراعی مورد مطالعه: گندم‌کاران شهرستان کرمانشاه

امروزه پرداختن به مسأله پایداری به‌ویژه در عرصه‌ی کشاورزی و نظام‌های زراعی، بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته است. در این میان نقش برنامه‌های ترویجی به‌عنوان یکی از فاکتورهای مهم، انکارناپذیر می‌باشد. لذا هدف کلی پژوهش حاضر، بررسی رابطه‌ی برنامه‌های ترویجی ارائه شده و پایداری اراضی تحت کشت گندم آبی و دیم می‌باشد که در آن از تکنیک پیمایش و روش نمونه‌گیری طبقه‌بندی شده چند مرحله‌ای برای انتخاب 300 نفر از کشاورزان شهرستان کرمانشاه بهره گرفته شد. همچنین با پرسشنامه‌ای که روایی آن توسط اساتید و کارشناسان و پایایی آن با استفاده از مطالعه مقدماتی و محاسبه آلفای کرونباخ مورد تأیید قرار گرفت نسبت به جمع‌آوری داده‌ها اقدام گردید. یافته‌های به دست آمده نشان داد میزان استفاده کشاورزان از برنامه‌ها و خدمات آموزشی-ترویجی در هر دو نوع سیستم کشت (آبی و دیم) از میانگین پایینی برخوردار می‌باشد و این در حالی است که رابطه مثبت و معناداری بین میزان بهره‌مندی از برنامه‌ها و خدمات آموزشی-ترویجی با ابعاد سه‌گانه پایداری به دست آمد. بنابراین پیشنهاد می‌شود افزایش کارآیی و اثربخشی برنامه‌های ترویجی، استفاده از روش‌های متنوع آموزشی متناسب با نیازها و تحصیلات کشاورزان، مورد توجه دست‌اندرکاران طراحی و اجرای برنامه‌های ترویجی قرار گیرد.